ମହାରୁଦ୍ରାଭିଷେକଃ

ସୂଚିପତ୍ର

ଶିବ ସୂକ୍ତାଧ୍ୟାୟ

ପ୍ରଥମତଃ ସଂକଳ୍ପଃ

ଦେଶକାଳବାକ୍ୟାନନ୍ତରଂ-ଅଦ୍ୟ ପୂର୍ବୋଚ୍ଚାରିତ ଏବଂ ଗୁଣବିଶେଷଣ ବିଶିଷ୍ଟାୟାଂ ପୁଣ୍ୟତିଥୌ ମମାତ୍ମନଃ ପାପଜ ଗ୍ରହଜ ଖାଦ୍ୟଜ କର୍ମଜ ରୋଗୋପଶମନପୂର୍ବକ ସକଳଶାସ୍ତ୍ରସ୍ମୃତିଶ୍ରୁତିପୁରାଣୋକ୍ତ ଧର୍ମାର୍ଥ କାମମୋକ୍ଷଫଳ ପ୍ରାପ୍ତ୍ୟର୍ଥଂ ଶ୍ରୀଭବାନୀଶଙ୍କର ଦେବତା ଶିରସି ଅମୁକଦ୍ରବ୍ୟେଣ ମହାରୁଦ୍ରାଭିଷେକମହଂ କରିଷ୍ୟେ । ଇତି ସଂକଳ୍ପଃ ।

ଋଷିଛନ୍ଦୋଯଥା-ମନୋଜୂତିରିତି ମନ୍ତ୍ରସ୍ୟ । ବୃହସ୍ପତିଋଷିଃ । ବୃହତୀଚ୍ଛନ୍ଦଃ । ମହାରୁଦ୍ରୋଦେବତା । ଅଭିଷେକକର୍ମଣି ବିନିଯୋଗଃ ।

କରନ୍ୟାସୋଯଥା-ଓଁ ମନୋଜୂତିର୍ଜୁଷତା ମାଜ୍ୟସ୍ୟ ବୃହସ୍ପତି ର୍ଯଜ୍ଞମିମଂ ତନୋତୁ । ଅରିଷ୍ଟଂ ଯଜ୍ଞଂ ସମିମଂ ଦଧାତୁ ବିଶ୍ୱେଦେବା ସ ଇହ ମା ଦୟନ୍ତା ମୋଁ ପ୍ରତିଷ୍ଠ । ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠାଭ୍ୟାଂ ନମଃ-। ଓଁ ଅବୋଧ୍ୟଗ୍ନିଃ ସମିଧା ଜନାନାଂ ପ୍ରତିଧେନୁମିବାୟତୀମୁଷାସଂ ଯହ୍ୱାଇବ ପ୍ରବୟାମୁଜ୍ଜିହାନାଃ ପ୍ରଭାନବଃ ସିସ୍ରତେନାକମଚ୍ଛ । ତର୍ଜନୀଭ୍ୟାଂ ସ୍ୱାହା । ଓଁ ମୂର୍ଦ୍ଧାନଂ ଦିବୋ ଅରତିଂ ପୃଥିବ୍ୟା ବୈଶ୍ୱାନରମୃତ ଆଜାତମଗ୍ନିଂ । କବିଂ ସମ୍ରାଜ ମତିଥିଂ ଜନାନାମାସନ୍ନାପାତ୍ରଂ ଜନୟନ୍ତ ଦେବାଃ । ମଧ୍ୟମାଭ୍ୟାଂ ବଷଟ୍‌ । ଓଁ ମର୍ମାଣି ତେ ବର୍ମଣାଚ୍ଛାଦୟାମି ସୋମସ୍ତ୍ୱ । ରାଜମୃତେନାନୁବସ୍ତାଂ । ଉରୋର୍ବରୀୟୋ ବରୁଣସ୍ତେ କୃଣୋତୁ ଜୟନ୍ତଂ ତ୍ୱାନୁଦେବା ମଦନ୍ତୁ । ଅନାମିକାଭ୍ୟାଂ ହୁଂ । ଓଁ ବିଶ୍ୱତଶ୍ଚକ୍ଷୁରୁତ ବିଶ୍ୱତୋମୁଖୋ ବିଶ୍ୱତୋ ବାହୁରୁତ ବିଶ୍ୱତଃପାତ୍‌ । ସମ୍ୱାହୁଭ୍ୟାନ୍ଧମତି ସମ୍ପତତ୍ରୈର୍ଦ୍ୟାବାଭୂମୀ ଜନୟନ୍ଦେବଏକଃ । କନିଷ୍ଠାଭ୍ୟାଂ ବୌଷଟ୍‌ । ଓଁ ମାନସ୍ତୋକେ ତନୟେମାନ ଆୟୁଷିମାନୋ ଗୋଷୁମାନୋ ଅଶ୍ୱେଷୁରୀରିଷଃ । ମାନୋବୀନେ ରୁଦ୍ରଭାମିନୋ ବଧୀର୍ହବିଷ୍ମନ୍ତଃ ସଦମିତ୍ଵାହବାମହେ କରତଳକରପୃଷ୍ଠଭ୍ୟାଂ ଫଟ୍‌ ।

ଅଙ୍ଗନ୍ୟାସୋ ଯଥା-ଓଁ ମନୋଜୂତିର୍ଜୁଷତାମାଜ୍ୟସ୍ୟ ବୃହସ୍ପତିର୍ଯଜ୍ଞମିମଂ ତନୋତୁ । ଅରିଷ୍ଟଂ ଯଜ୍ଞଂ ସମିମଂ ଦଧାତୁ ବିଶ୍ୱେଦେବା ସ ଇହମାଦୟନ୍ତା ମୋଁ ପ୍ରତିଷ୍ଠ । ହୃଦୟାୟ ନମଃ । ଓଁ ଅବୋଧ୍ୟଗ୍ନିଃ ସମିଧାଜନାନାଂ ପ୍ରତିଧେନୁମିବାୟତି ମୁଷାସଂ । ଯହ୍ୱାଇବ ପ୍ରବୟା ମୁଜ୍ଜିହାନାଃ ପ୍ରଭାନବଃ ସିସ୍ରତେନାକମଚ୍ଛ । ଶିରସେ ସ୍ୱାହା । ଓଁ ମୂର୍ଦ୍ଧାନଂ ଦିବୋ ଅରତିଂ ପୃଥିବ୍ୟା ବୈଶ୍ୱାନରମୃତ ଆଜାତମଗ୍ନିଂ । କବିଂ ସମ୍ରାଜମତିଥିଂ ଜନାନାମାସନ୍ନାପାତ୍ରଂ ଜନୟନ୍ତ ଦେବାଃ । ଶିଖାୟୈ ବଷଟ୍‌ । ଓଁ ମର୍ମାଣି ତେ ବର୍ମଣାଚ୍ଛାଦୟାମି ସୋମସ୍ତ୍ୱ । ରାଜାମୃତେନାନୁବସ୍ତାଂ । ଉରୋବିରୀୟୋ ବରୁଣସ୍ତେ କୃଣୋତୁ ଜୟନ୍ତଂ ତ୍ୱାନୁଦେବା ମଦନ୍ତୁ । କବଚାୟ ହୁଂ । ଓଁ ବିଶ୍ୱତଶ୍ଚକ୍ଷୁରୁତ ବିଶ୍ୱତୋମୁଖୋ ବିଶ୍ୱତୋବାହୁରୁତ ବିଶ୍ୱତଃପାତ୍‌ । ସମ୍ୱାହୁଭ୍ୟାନ୍ଧମତି ସମ୍ପତତ୍ରୈର୍ଦ୍ୟାବାଭୂମୀ ଜନୟନ୍ଦେବ ଏକଃ । ନେତ୍ରତ୍ରୟାୟ ବୌଷଟ୍ । ଓଁ ମନସ୍ତୋକେ ତନୟେମାନ ଅୟୁଷିମାନୋ ଗୋଷୁମାନୋ ଅଶ୍ୱେଷୁରୀରିଷଃ । ମାନୋବୀରାନ୍‌ ରୁଦ୍ରଭାମିନୋ ବଧୀର୍ହବିଷ୍ମନ୍ତଃ ସଦମିତ୍ଵାହବାମହେ । କରତଳକରପୃଷ୍ଠାଭ୍ୟାଂ ଅସ୍ତ୍ରାୟଫଟ୍ ।

ଅଥ ଅଭିଷେକାରମ୍ଭଃ--ହରି ଓଁ ।

ଗଣାନାଂ ତ୍ୱା ଗଣପତିଂ ହବାମହେ ପ୍ରିୟାଣାଂ ତ୍ଵା ପ୍ରିୟପତିଂ ହବାମହେ ନିଧୀନାଂ ତ୍ୱା ନିଧିପତିଂ ହବାମହେ ବସୋ ମମ । ଆହମଜାନି ଗର୍ଭଧମାତ୍ଵମଜାସି ଗର୍ଭଧଂ । ୧ । ଗାୟତ୍ରୀ କ୍ରିଷ୍ଟୁପ୍‌ ଜଗତ୍ୟନ୍ମଷ୍ଟ୍ୱପ୍ପଙ୍‌କ୍ତ୍ୟାସହ । ବୃହତ୍ୟୁଷ୍ପିହାକକୁପ୍‌ ସୂଚୀଭିଃ ଶମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ୱା । ୨ । ଦ୍ୱିପଦାୟାଶ୍ଚତୁଷ୍ପଦା ସ୍ତ୍ରିପଦାୟାଶ୍ଚ ଷଟ୍‌ପଦାଃ । ବିଚ୍ଛନ୍ଦାୟାଶ୍ଚ ସଚ୍ଛନ୍ଦାଃ ସୂଚୀଭିଃ ଶମ୍ୟନ୍ତୁ ତ୍ଵା । ୩ । ସହସ୍ତୋ ମାଃ ସହଚ୍ଛନ୍ଦସ ଆବୃତଃ ସହ ପ୍ରମାରୁଷୟଃ ସପ୍ତଦୈବ୍ୟାଃ । ପୂର୍ବେଷାଂ ପନ୍ଥା ମନୁଦୃଶ୍ୟ ଧୀରା ଅନ୍ୱାଲେଭିରେ ରଥ୍ୟୋନରଶ୍ମୀନ୍‌। ୪ । ଯନ୍ମାଗ୍ରତୋ ଦୂରମୁଦୈତି ଦୈବଂ ତଦୁସୁପ୍ତସ୍ୟ ତଥୈବୈତି । ଦୂରଂଗମଂ ଜ୍ୟୋତିଷାଂ ଜ୍ୟୋତିରେକଂ ତନ୍ମେ ମନଃ ଶିବସଙ୍କଳ୍ପମସ୍ତୁ । ୫ । ଯେନ କର୍ମାଣ୍ୟପସୋ ମନୀଷିଣୋ ଯଜ୍ଞେ କୃଣ୍ଚନ୍ତି ବିଦଥେଷୁ ଧୀରାଃ । ଯଦପୂର୍ବଂ ଯକ୍ଷମନ୍ତଂ ପ୍ରଜାନାଂ ତନ୍ମେ ମନଃ ଶିବସଙ୍କଳ୍ପମସ୍ତୁ । ୬ । ଯତ୍‌ପ୍ରଜ୍ଞାନମୁତଚେତୋ ଧୃତିଶ୍ଚ ଯଜ୍ଜ୍ୟୋତିରନ୍ତରମୃତଂ ପ୍ରଜାସ୍ଥ-। ଯସ୍ମାନ୍ନଋତେ କିଂଚନ କର୍ମ କ୍ରିୟତେ ତନ୍ମେ ମନଃ ଶିବସଙ୍କଳ୍ପମସ୍ତୁ । ୭ । ଯେନେଦଂ ଭୂତଂ ଭୁବନଂ ଭବିଷ୍ୟତ୍‌ ପରିଗୃହୀତ ମମୃତେନ ସର୍ବଂ । ଯେନ ଯଜ୍ଞସ୍ତ୍ରାୟତେ ସପ୍ତହୋତା ତନ୍ମେ ମନଃ ଶିବସଙ୍କଳ୍ପମସ୍ତୁ । ୮ । ଯସ୍ମିନ୍ନୃଚଃ ସାମଯଜୁଚ୍ଚଷି ଯସ୍ମିନ୍‌ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତା ରଥନାଭାବିବାରାଃ । ଯସ୍ମିଁ ଶ୍ଚିତ୍ତଁ ସର୍ବମୋତଂ ପ୍ରଜାନାଂ ତନ୍ମେ ମନଃ ଶିବସଂକଳ୍ପମସ୍ତୁ । ୯ । ସୁସାରଥିରଶ୍ୱାଯନ୍ମନୁଷ୍ୟୋନ୍ନେନୀୟତେଭୀଶୁଭିର୍ବାଜିନଇବ । ତ୍ଵତ୍‌ପ୍ରତିଷ୍ଠନ୍‌ ଯଦ୍‌ଜିରଞ୍ଜବିଷ୍ଠଂ ତନ୍ମେ ମନଃ ଶିବସଂକଳ୍ପମସ୍ତୁ । ୧୦ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ପ୍ରଥମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ପୁରୁଷ ସୂକ୍ତାଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ସହସ୍ରଶୀର୍ଷା ପୁରୁଷଃ ସହସ୍ରାକ୍ଷଃ ସହସ୍ରପାତ୍‌ । ସ ଭୂମିଂ ସର୍ବତଃ ସ୍ପୃତ୍ଵାତ୍ୟତିଷ୍ଠଦ୍ଦଶାଙ୍ଗୁଳଂ । ୧ । ପୁରୁଷଏବେଦଂ ସର୍ବଂ ଯଦ୍ଭୂତଂ ଯଚ୍ଚ ଭାବ୍ୟଂ । ଉତାମୃତତ୍ୱସ୍ୟେଶାଭନୋ ଯଦନ୍ନେନାତିରୋହତି । ୨ । ଏତାବାନସ୍ୟ ମହିମାତୋ ଜ୍ୟାୟା ଚ୍ଚଶ୍ଚ ପୂରୁଷଃ । ପାଦୋଽସ୍ୟ ବିଶ୍ୱାଭୂତ ନି କ୍ରିପାଦସ୍ୟାମୃତଂ ଦିବି । ୩ । କ୍ରିପାଦୂର୍ଦ୍ଧ୍ୱ ଉଦୈତ୍‌ପୂରୁଷଂ ପାଦୋସ୍ୟେହା ଭବତ୍‌ ପୁନଃ । ତତୋ ବିଶ୍ୱଂ ବ୍ୟକ୍ର ମତ୍ସାଶନାନଶନେ ଅଭି । ୪ । ତତୋ ବିରାଡ଼ଜାୟତ ବିରାଜୋ ଅଧିପୂରୁଷଃ । ସ ଜାତୋ ଅତ୍ୟରିଚ୍ୟତ ପଶ୍ଚଦ୍‌ଭୂମିମଥୋପୁରଃ । ୫ । ତସ୍ମାଦ୍‌ଯଜ୍ଞାତ୍‌ ସର୍ବହୁତଃ ସଂଭୃତଂ ପୃଷଦାଜ୍ୟଂ । ପଶୁଚ୍ଚ ସ୍ତାଚ୍ଚ ଶ୍ଚତ୍ରେ ବାୟବ୍ୟାନାରଣ୍ୟା ଗ୍ରାମ୍ୟାଶ୍ଚୟେ । ୬ । ତସ୍ମାଦ୍ଯଜ୍ଞାତ୍ସର୍ବହୁତ ଋଚଃ ସାମାନି ଜଜ୍ଞିରେ । ଚନ୍ଦାଚ୍ଚସି ଜଜ୍ଞିରେ ତସ୍ମାଦ୍ଯଜୁ ସ୍ତସ୍ମାଦଜାୟତ । ୭ । ତସ୍ମାଦଶ୍ୱା ଅଜାୟନ୍ତ ଯେକେଚୋ ଭୟାଦତଃ । ବାବୋହ ଜଜ୍ଞିରେ ତସ୍ମାତ୍ତସ୍ମାଜ୍ଜାତା ଅଜାବୟଃ । ୮ । ତଂ ଯଜ୍ଞଂ ବର୍ହିଷି ପୌକ୍ଷନ୍‌ପୁରୁଷଂ ଜାତମଗ୍ରତଃ । ତେନ ଦେବା ଅୟଜନ୍ତ ସାଧ୍ୟାଋଷୟଶ୍ଚ ଯେ । ୯ । ଯତ୍‌ପୁରୁଷଂ ବ୍ୟଦଧୁଃ କତିଧାବ୍ୟକଳ୍ପୟନ୍‌ । ମୁଖଂ କିମସ୍ୟାସୀତ୍‌ କିଂ ବାହୂ କିମୂରୂପାଦାଉଚ୍ୟେତେ ।। ବ୍ରାହ୍ମଣୋସ୍ୟ ମୁଖମାସୀଦ୍‌ ବାହୂ ରାଜନ୍ୟଃ କୃତଃ-। ଊରୂତଦସ୍ୟ ୟଦ୍ଚୈଶ୍ୟା ପଦ୍ଭ୍ୟାଚ୍ଚ ଶୂଦ୍ରୋ ଅଜାୟତ । ୧୧ । ଚନ୍ଦ୍ରମା ମନସୋ ଜାତଶ୍ଚକ୍ଷୋ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଅଜାୟତ । ଶ୍ରୋତ୍ରାଦ୍‌ବାୟୁଶ୍ଚ ପ୍ରାଣଶ୍ଚ ମୁଖାଦଗ୍ନିରଜାୟତ । ୧୨ । ନାଭ୍ୟାଆସୀଦନ୍ତରିକ୍ଷଁ ଶୀର୍ଷ୍ଣାଦ୍ୟୌଃ ସମବର୍ତ୍ତତ । ପଭ୍ୟାଂ ଭୂମିର୍ଦିଶ ଶ୍ରୋତ୍ରାତ୍ତଥା ଲୋକାଁ ଅକଳ୍ପୟନ୍‌ । ୧୩ । ଯତ୍ପୁ ରୁଷେଣ ହବିଷାଦେବାୟଜ୍ଞମତନ୍ୱତ । ବସନ୍ତୋଽସ୍ୟାସୀଦାଜ୍ୟଂ ଗ୍ରୀଷ୍ମଇଧ୍ମ ଶରଦ୍ଧବିଃ । ୧୪ । ସପ୍ତାସ୍ୟାସନ୍‌ ପରିଧୟସ୍ତ୍ରିଃ ସପ୍ତସମିଧଃ କୃତାଃ । ଦେବାୟଦ୍‌ଯଜ୍ଞଂ ତନ୍ୱାନା ଅବଧ୍ନନ୍‌ ପୁରୁଷଂ ପଶୁଂ-।-୧୫-।-ଯଜ୍ଞେନ ୟଜ୍ଞମୟଜନ୍ତ ଦେବା ସ୍ତାନି ଧର୍ମାଣି ପ୍ରଥମାନ୍ୟାସନ୍‌ । ତେହନାକଂ ମହିମାନଃ ସଚନ୍ତୟତ୍ର ପୂର୍ବେ ସାଧ୍ୟାଃ ସନ୍ତି ଦେବାଃ । ୧୬ । ଅଦ୍ଭ୍ୟଃ ସଂଭୃତଃ । ପୃଥିବ୍ୟୈ ରସାଚ୍ଚ ବିଶ୍ୱକର୍ମଣଃ ସମବର୍ତ୍ତତାଗ୍ରେ । ତସ୍ୟ ତ୍ୱଷ୍ଟା ବିଦଧଦ୍ରୂପମେତି ତନ୍ମର୍ତ୍ତ୍ୟସ୍ୟ ଦେବତୃମା ଜାନମଗ୍ରେ-।-୧୭-।-ବେଦାହମେତଂ ପୁରୁଷଂ ମହାନ୍ତ ମାଦିତ୍ୟବର୍ଣ୍ଣଂ ତମସଃ ପୁରସ୍ତାତ୍‌ । ତମେବ ବିଦିତ୍ଵାତି ମୃତ୍ୟୁମେତି ନାନ୍ୟଃ ପନ୍ଥା ବିଦ୍ୟତେୟନାୟ । ୧୮ । ପ୍ରଜାପତି ଶ୍ଚରତି ଗର୍ଭେ ଅନ୍ତରି ଜାୟମାନୋ ବହୁଧା ବିଜାୟତେ । ତସ୍ୟ ଯୋନିଂ ପରିପଶ୍ୟନ୍ତି ଧୀରାସ୍ତସ୍ଳିନ୍ନହତସ୍ଥୁର୍ଭୁବନାନି ବିଶ୍ୱା-।-୧୯-।-ଯୋ ଦେବେଭ୍ୟ ଆତପତି ଯୋ ଦେବାନାଂ ପୁରୋହିତଃ । ପୂର୍ବୋ ଯୋ ଦେବେଭ୍ୟୋ ଜାତୋ ନମୋଋଚାୟ ବ୍ରାହ୍ମ ଯେ । ୨୦ । ଋଚଂ ବ୍ରାହ୍ମ୍ୟଂ ଜନୟନ୍ତୋ ଦେବା ଅଳ୍ପେ ତଦବ୍ରୁବନ୍‌। ଯସ୍ତ୍ୱୌବଂ ବ୍ରହ୍ମଣୋ ବିଦ୍ୟାତ୍ତସ୍ୟ ଦେବା ଅସନ୍ୱଶେ । ୨୧ । ଶ୍ରୀଣ୍ଚତେ ଲକ୍ଷ୍ମୀଶ୍ଚ ପତ୍ନ୍ୟା ଅହୋରାତ୍ରେ ପାର୍ଶ୍ୱେ ନକ୍ଷତ୍ରାଣି ରୂପ ମଶ୍ୱିନୌ ବ୍ୟାତ୍ତଂ । ଇଞ୍ଚନ୍ନିଷାଣା ମୁମ୍ମଇଷାଣ ସର୍ବଲୋକ ସ୍ମଇଷାଣ । ୨୨ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ଦ୍ୱିତୀୟୋଽଧାୟଃ ।

————————

ଆଶୁଃଶିଶାନ ମନ୍ତ୍ରାଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ଆଶୁଃ ଶିଶାନୋ ବୃଷଭୋ ନ ଭୀମୋ ଘନାଘନଃ କ୍ଷୋଭଣଶ୍ଚର୍ଷଣୀନାଂ । ସଂକ୍ରନ୍ଦନୋ ନିମିଷଏକବୀରଃ ଶତଁସେନା ଅଜୟତ୍‌ ସାକମିନ୍ଦ୍ରଃ । ୧ । ସଂକ୍ରନ୍ଦନେନା ନିମିଷେଣ ଜିଷ୍ଣୁନା ୟୁତ୍କାରେଣ ଦୁଶ୍ଚ୍ୟବନେନ ଧୃଷ୍ଣୁନା । ତଦିନ୍ଦ୍ରେଣ ଜୟତ ତତ୍ସହଧ୍ୱଂ ୟୁଧୋ ନର ଇଷୁହସ୍ତେନ ବୃଷ୍ଣା । ୨ । ସଇଷୁହସ୍ତୈଃ ସନିଷଙ୍ଗିଭିର୍ବଶୀ ସଚ୍ଚପ୍ରଷ୍ଠା ସୟୁଧ ଇନ୍ଦ୍ରୋଗଣେନ । ସଁସୃଷ୍ଟଜିତ୍‌ ସୋମପାବାହୁ ଶର୍ଦ୍ଧ୍ୟୁଗ୍ରଧନ୍ୱା ପ୍ରତିହିତାଭିରସ୍ତା । ୩ । ବୃହସ୍ପତେ ପରିଦୀୟା ରଥେନ ରକ୍ଷୋହା ମିତ୍ରାଁ ଅପବାଧମାନଃ । ପ୍ରଭଞ୍ଜତ୍‌ ସେନାଂ ପ୍ରମୃଣୋୟୁଧା ଜୟନ୍ନସ୍ମାକମେଧ୍ୟବିତା ରଥାନାଂ । ୪ । ବଳବିଜ୍ଞାୟ ସ୍ଥବିରଃ ପ୍ରବୀରଃ ସହସ୍ୱାନ୍‌ ବାଜୀ ସହମାନ ଉଗ୍ରଃ । ଅଭିବୀରୋ ଅଭିସତ୍ଵା ସହୋଜା ଜୈତ୍ର ମିନ୍ଦ୍ରରଥ ମାତିଷ୍ଠ ଗୋବିତ୍‌ । ୫ । ଗୋତ୍ରଭିଦଂ ଗୋବିଦଂ ବଜ୍ରବାହୁଂ ଜୟନ୍ତ ମଜ୍ମ ପ୍ରମୃଣଂ ତମୋଜସା । ଇମଁ ସଜାତା ଅନୁବୀରୟଧ୍ୱ ମିନ୍ଦ୍ରଂ ସଖାୟୋ ଅନୁସଂରଭଧ୍ୱଂ । ୬ । ଅଭିଗୋତ୍ରାଣି ସହସା ଶାହମାନେ ଦୟୋବୀରଃ ଶତମନ୍ୟୁରିନ୍ଦ୍ରଃ । ଦୁଶ୍ଚ୍ୟବନଃ ପୃତନା ଷାଡ଼ୟୁଧ୍ୟୋସ୍ମାକଂ ସେନା ଅବତୁ ପ୍ରୟୁନ୍ତୁ । ୭ । ଇନ୍ଦ୍ର ଆସାଂ ନେତା ବୃହସ୍ପତି ର୍ଦକ୍ଷିଣାୟଜ୍ଞଃ ପୁର ଏତୁ ସୋମଃ । ଦେବସେନାନାମଭିଭଞ୍ଜତୀନାଂ ଜୟନ୍ତୀନାଂ ମରୁତୋ ଯନ୍ତ୍ୱଗ୍ରଂ । ୮ । ଇନ୍ଦ୍ରସ୍ୟ ବୃଞ୍ଚୋ ବରୁଣସ୍ୟ ରାଜ୍ଞ ଆଦିତ୍ୟାନାଂ ମରୁତାଚ୍ଚ ଶର୍ଦ୍ଧ ଉଗ୍ରଂ । ମହାମନସାଂ ଭୁବନଂ ଚ୍ୟବାନାଂ ଘୋଷୋ ଦେବାନାଂ ଜୟତାମୁଦସ୍ଥତ୍‌ । ୯ । ଉଦ୍ଧର୍ଷୟ ମଘବନ୍ନାୟୁଧାନ୍ୟୁତ୍ସତ୍ଵାନାଂ ମାମକାନାଂ ମନାଚ୍ଚସି । ଉଦ୍‌ବୃତ୍ରହନ୍‌ ବାଜିନାଂ ବାଜିନାଂ ନ୍ୟୁଦ୍ରଥାନାଂ ଜୟତାଂ ଯନ୍ତୁ ଘୋଷାଃ । ୧୦ । ଅସ୍ମାକମିନ୍ଦ୍ରଃ ସମୃତେଷ ଧ୍ୱଜେଷ୍ୱସ୍ମାକଂ ଜ୍ୟା ଇଷବସ୍ତା ଜୟନ୍ତୁ । ଅସ୍ମାକଂ ବୀରାଉତ୍ତରେ ଭବନ୍ତସୃାଂଉଦେବା ଅବତା ହବେଷୁ-।-୧୧-।-ଅମୀଷାଂ ଚିତ୍ତଂ ପ୍ରତିଲୋଭୟନ୍ତୀ ଗୃହାଣାଙ୍ଗାନ୍ୟପ୍ପେ ପରେହି । ଅଭିପ୍ରେହି ନିର୍ଦ୍ଦହହୃତ୍ସୁ ଶୋକୈରନ୍ଧେନା ମିତ୍ରାସ୍ତମସା ସଚାନ୍ତାଂ । ୧୨ । ଅବସୃଷ୍ଟା ପରାପତ ଶରବ୍ୟେ ବ୍ରହ୍ମସଂଶିତେ । ଗଚ୍ଛାମିତ୍ରାଂ ପ୍ରପଦ୍ୟସ୍ୱ ମାମୀଷାଂ କଞ୍ଚନୋଚ୍ଛିଷଃ । ୧୩ । ପ୍ରେତାଜୟତା ନର ଇନ୍ଦ୍ରୋବଃ ଶର୍ମ ୟଚ୍ଛତୁ । ଉଗ୍ରାବଃ ସନ୍ତୁ ବାହବେ ନାଧୃଷ୍ୟାୟଥାସଥ । ୧୪ । ଅସୌୟା ସେନା ମରୁତଃ ପରେଷା ମଭ୍ୟୈା ତିନ ଓଜସାଂ ସ୍ପର୍ଦ୍ଧମାନା । ତାଂ ଗୃହ୍ନତ ତମସା ପବ୍ରତେନ ଯଥାମୀ ଅନ୍ୟୋଅନ୍ୟନ୍ନଜାନନ୍‌-।-୧୫-।-ଯତ୍ରବାଣାଃ ସମ୍ପତନ୍ତି କୁମାରା ବିଶିଖାଇବା ତନ୍ନ ଇନ୍ଦ୍ରୋ ବୃହସ୍ପତି ରଦିତିଃ ଶର୍ମ ଯଚ୍ଛତୁ ବିଶ୍ୱାହା ଶର୍ମ ଯଚ୍ଛତୁ । ୧୬ । ମର୍ମାଣି ତେ ବର୍ମଣାଚ୍ଛାଦୟାମି ସୋମସ୍ତ୍ୱା ରାଜା ମୃତେନାନୁ ବସ୍ତାଂ । ଉରୋର୍ବରୀୟୋ ବରୁଣସ୍ତେ କୃଣୋତୁ ଜୟନ୍ତଂ ତ୍ଵାନୁଦେବା ମଦନ୍ତୁ । ୧୭ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ତୃତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ବିଭ୍ରାଡ଼ ବୃହତି ଅଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ବିଭ୍ରାଡ଼୍‌ ବୃହତ୍‌ ପିବତୁ ସୋମ୍ୟମଦ୍ଧାୟୁର୍ଦଧଦ୍ପଜ୍ଞପତାବ ବିହୁତଂ । ବାତଜୂତୋ ଯୋ ଅଭିରକ୍ଷତି ତ୍ମନାପ୍ରଜାଃ ପୁପୋଷ ପୁରୁଧବିରାଜତି । ୧ । ଉଦୁତ୍ୟଂ ଜାତବେଦସଂ ଦେବଂ ବହନ୍ତି କେତବଃ । ଦୃଶେ ବିଶ୍ୱାୟ ସୂର୍ଯ୍ୟଂ । ୨ । ଯେନା ପାବକଚକ୍ଷସାଭୁରଣ୍ୟନ୍ତଂ ଜନାଅନୁ । ତ୍ୱଂ ବରୁଣ ପଶ୍ୟସି । ୩ । ଦୈବ୍ୟା ବଧ୍ୱର୍ଯୂ ଆଗତଂ ରଥେନ ସୂର୍ଯ୍ୟଂତ୍ଵଚା । ମଦ୍ଧାଯଜ୍ଞଂ ସମଞ୍ଜାଥେ ।। ତଂ ପ୍ରତ୍‌କଥା ଯଂ ବେନଶ୍ଚିତ୍ରଂ ଦେବାନାଂ । ୪ । ତଂ ପ୍ରତ୍‌କଥା ପୂର୍ବଥା ବିଶ୍ୱଥେମଥା ଜ୍ୟେଷ୍ଠତା ତିମୁର୍ହିଷଦଚ୍ଚ ସ୍ୱର୍ବିଦଂ । ପ୍ରତୀଚୀନଂ ବୃଜିନଂ ଦୋହସେଧୁନିମାଶୁଞ୍ଜୟନ୍ତି ମନୁଯାସୁ ବର୍ଦ୍ଧସେ । ୫ । ଅୟଂ ବେନଶ୍ଚୋଦୟତ୍‌ ପୃଶ୍ନିଗର୍ଭା ଜ୍ଜ୍ୟୋତିର୍ଜରାୟ ରଜସୋ ବିମାନେ । ଇମମପାଚ୍ଚ ସଙ୍ଗମେ ସୂର୍ଯ୍ୟସ୍ୟଶିଶୂନ୍ନ ବିପ୍ରାମତିଭୀରି ରିହନ୍ତି । ୬ । ଚିତ୍ରନ୍ଦେବାନା ମୁଦଗାଦନୀକଂ ଚକ୍ଷୁର୍ମିତ୍ରସ୍ୟ ବରୁଣ ସ୍ୟାଗ୍ନେଃ । ଆପ୍ରାଦ୍ୟାବାପୃଥିବୀ ଅନ୍ତରୀକ୍ଷଁ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଆତ୍ମା ଜଗତସ୍ତସ୍ଥଷଣ୍ଚ । ୭ । ଆନଇଡ଼ାଭିର୍ବିଦଧେ ସୁଶସ୍ତି ବିଶ୍ୱାନରଁ ସବିତାଦେବ ଏତୁ । ଅପି ଯଥାୟୁବାନୋମତ୍‌ ସଥାନୋବିଶ୍ୱଂ ଜଗଦଭିପିତ୍ଵେ ମନୀଷା । ୮ । ଯଦଦ୍ୟକଞ୍ଚ ବୃଢ଼ହନ୍ନଦଗା ଅଭିସୂର୍ଯ୍ୟଂ । ସର୍ବଂ ତଦନ୍ଦ୍ରତେ ବଶେ । ତରଣିର୍ବିଶ୍ଵଦର୍ଶତୋ ଜ୍ୟୋତିଷ୍କୃଦସି ସୂର୍ଯ୍ୟ । ବିଶ୍ୱମାଭାସି ରୋଚନଂ । ୧୦ । ତତ୍‌ ସୂର୍ଯ୍ୟସ୍ୟ ଦେବତ୍ଵନ୍ତନ୍ମହିତ୍ଵଂ ମଦ୍ଧା କର୍ତ୍ତୋର୍ବିତତଁ ସଞ୍ଜଭାର । ଯଦେଦ ଯୁକ୍ତ ହରିତଃ ସଧସ୍ଥାଦାଦ୍ଦ୍ରାତ୍ରୀ ବାସସ୍ତନୁତେତ୍ଵି ମସ୍ମୈ । ୧୧ । ତନ୍ମିତ୍ରସ୍ୟ ବରୁଣସ୍ୟାଭିଚକ୍ଷେ ସୂର୍ଯ୍ୟୋରୂପଂ କୃଣୁତେ ଦ୍ୟୌରୁପସ୍ଥେ-। ଅନନ୍ତମନ୍ୟଦ୍ରୁଶଦସ୍ୟ ପାଜଃ କୃଷ୍ଣମନ୍ୟଦ୍ଧରିତଁ ସମ୍ଭରନ୍ତି । ବଣ୍ମହାଁ ଅସିସୂର୍ଯ୍ୟ ବଡ଼ାଦିତ୍ୟମହାଁ ଅସି-। ମହସ୍ତେ ସତୋମହିମାପନସ୍ୟତେ ଦ୍ଧାଦେବ ମହାଁଅସି । ୧୩ । ବଟ୍‌ସୂର୍ଯ୍ୟ ଶ୍ରବସାମହାଁଅସି ସତ୍ରାଦେବ ମହାଁଅସି । ମନ୍‌ହାଦେବାନାମସୂର୍ଯ୍ୟଃ ପୁରୋହିତୋ ବିଭୁଜ୍ୟୋତିରଦାଭ୍ୟଂ । ୧୪ । ଶ୍ରୟନ୍ତଇବ ସୂର୍ଯ୍ୟଂ ବିଶ୍ୱେଦିନ୍ଦ୍ରସ୍ୟ ଭକ୍ଷତ । ବସୂନିଜାତେ ଜନମାନଓଜସା ପ୍ରତିଭାଗନ୍ନଦୀଧିମ-।-୧୫-।-ଅଦ୍ୟାଦେବା ଉଦିତା ସୂର୍ଯ୍ୟସ୍ୟ ନିରଁହସଃ ପିପୃତାନିରବଦ୍ୟାତ୍‌ । ତନ୍ନୋମିତ୍ରୋ ବରୁଣୋମାମହନ୍ତା ମଦିତିଃ ସିନ୍ଧୁଃ ପୃଥିବୀ ଉତଦ୍ୟୈାଃ । ୧୬ । ଆକୃଷ୍ଟେନ ରଜସା ବର୍ତ୍ତମାନେନିବେଶୟନ୍ମମୃତଂ ମର୍ତ୍ତ୍ୟଂ ଚ । ହିରଣ୍ୟୟେନ ସବିତାରଥେନା ଦେବ୍ୟୋ ଯାତି ଭୁବନାନି ପଶ୍ୟନ୍‌ । ୧୭ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ଚତୁର୍ଥୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ନୀଳସୂକ୍ତ ଓ ନମ ଅଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ନମସ୍ତେ ରୁଦ୍ରମନ୍ୟବ ଉତୋତ ଇଷବେ ନମଃ । ବାହୁଭ୍ୟାମୁତତେ ନମଃ-।-୧-।-ଯାତେ ରୁଦ୍ର ଶିବାତନୂରଘୋରା ପାପକାଶିନୀ । ତୟନସ୍ତନ୍ୱାଶଂତମୟା ଗିରିଶନ୍ତାଭିଚାକଶୀହି । ୨ । ଯାମିଷୁଂ ଗିରିଶନ୍ତହସ୍ତେ ବିଭର୍ଷ୍ୟସ୍ତବେ । ଶିବାଂ ଗିରିତ୍ର ତାଂ କୁରୁ ମାହିଁସୀଃ ପୁରୁଷଂ ଜଗତ୍‌ । ଶିବେନ ବଚସା ତ୍ଵା ଗିରିଶାଚ୍ଛାବଦାମସି । ଯଥା ନଃ ସର୍ବମିଚ୍ଛଗଦୟକ୍ଷୁଁ ସୁମନା ଅସତ୍‌ । ୪ । ଅଧ୍ୟବୋଚଦଧିବକ୍ତା ପ୍ରଥମୋ ଦୈବ୍ୟୋଭିଷକ୍‌ । ଅହୀଁଶ୍ଚସର୍ବାଂ ଜମ୍ୱୟଂ ତ୍ସର୍ବାଶ୍ଚ ଯାତୁଧାନ୍ୟୋ ଧରାଚୀ ପରାୟ ବ । ୫ । ଅସୈାୟସ୍ତାମ୍ରୋ ଅରୁଣ ଉତବଭ୍ରୁଃସୁମଙ୍ଗଳଃ । ଯେ ଚୈନଂ ରୁଦ୍ରାଅଭିତୋ ଦକ୍ଷୁଶ୍ରିତାଁ ସହସ୍ରଶୋ ବୈଷାଚ୍ଚ ହେଡ଼ଇମହେ । ୬ । ଅମୌୟୋ ବର୍ସାତି ନୀଳଗ୍ରୀବୋବିଲୋହିତଃ । ଉତୈନଂ ଗୋପା ଅଦୃଶ୍ରନ୍ନଦୃଶ୍ରନ୍ନୁଦହାର୍ଯ୍ୟାଃ ଦୃଷ୍ଟୋ ମୃଡ଼ ୟାତିନଃ-।-୭-।-ନମୋଽସ୍ତୁ ନୀଳଗ୍ରୀବାୟ ସହସ୍ରାକ୍ଷାୟ ମୀଦୁଷେ ଅଥୋ ଯେ ଅସ୍ୟ ସତ୍ୱାନୋ ହଂ ତେଭ୍ୟୋ କରନ୍ନମଃ । ୮ । ପ୍ରମୁଞ୍ଚଧନ୍ୱନସ୍ତ୍ୱମୁଭୟୋ ରତ୍ନ୍ୟୋର୍ଯାଂ । ଯାଶ୍ଚ ତେ ହସ୍ତ ଇଷବଃ ପରାତା ଭଗବୋଜପ । ୯ । ବିଜ୍ୟଂ ଧନୁଃ କପର୍ଦ୍ଦିନୋ ବିଶଲ୍ୱୋବାଣ ବାଁ ଉତ । ଅନେଶନ୍ନସ୍ୟ ଯା-ଇଷବ ଆଭୁରସ୍ୟ ନିଷଂଗଧିଃ । ୧୦ । ଯାତେ । ହେତିର୍ମିଢ଼ୁଷ୍ଟମ ହସ୍ତେ ବଭୂବ ତେ ଧନୁଃ । ତୟାସ୍ମାନ୍‌ ବିଶ୍ୱତସ୍ତ୍ୱମୟକ୍ଷ୍ମୟା ପରିଭୁଜ । ୧୧ । ପରିତେ ଧନ୍ୱନୋ ହେତିରସ୍ମାନ୍‌ ବୃଣକ୍ତୁ ବିଶ୍ୱତଃ ଅଥୋୟ ଇଷୁଧିସ୍ତବାରେ ଅସ୍ମନ୍ନିଧେହି ତଂ । ୧୨ । ଅବତତ୍ୟଧନୁଷ୍ଟ୍ୱ ସହସ୍ରାକ୍ଷ ଶତେଷୁଧେ । ବିଶୀର୍ଯ୍ୟ ଶଲ୍ୟାନାଂ ମୁଖା ଶିବୋ ନଃ ସୁମନା ଭବ । ୧୩ । ନମସ୍ତେ ଆୟୁଧାନାତତାୟଧଷ୍ଣବେ । ଉଭାଭ୍ୟା ମୃତ ତେ ନମୋ ବାହୁଭ୍ୟାଂ ତବ ଧନ୍ୱନେ । ୧୪ । ମାନୋମହାନ୍ତମୁତମାନେ ଅର୍ଭକଂ ମାନ ଉକ୍ଷନ୍ତ ମୁତମାନ ଉକ୍ଷିତଂ । ମାନୋବଧୀଃ ପିତରଂ ମେ ତ ମାତରଂ ପ୍ରିୟା ସ୍ତନ୍ୱୋ ରୁଦ୍ରରୀରିଷଃ । ୧୫ । ମାନସ୍ତୋକେ ତନୟେମାନ ଆୟୁଷିମାନୋ ଗୋଷୁମାନୋ ଅଶ୍ୱେଷୁରୀରିଷଃ-। ମାନୋବୀରାନ୍‌ ରୁଦ୍ରଭାମିନୋବଧୀର୍ହବିଷ୍ମନ୍ତଃ ସଦମିତ୍ତ୍ୱା ହବାମହେ । ୧୬ । ନମୋ ହିରଣ୍ୟ ବାହବେ । ସେନାନ୍ୟେ ଦିଶାଂ ଚ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ବୃକ୍ଷେଭ୍ୟୋ ହରିକେଶେଭ୍ୟଃ ପଶୂନାଂ ପତୟେ ନମୋନମଃ ଶଷ୍ପିଞ୍ଜରାୟ ତ୍ଵି ଷୀମତେ ପଥୀନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ହରିକେଶାୟୋପବୀତିନେ ପୃଷ୍ଟାନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ବଭୁଶାୟ । ୧୭ । ନମୋ ବଭୁଶାୟ-। ବ୍ୟାଧିନେନ୍ନାନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ଭବସ୍ୟ ହେତ୍ୟୈ ଜଗତାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ରୁଦ୍ରାୟାତତାୟିନେ କ୍ଷେତ୍ରାଣାଂ ପତୟେ ନମୋନମଃ ସୂତାୟାହନ୍ତ୍ୟୈବନାନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ରୋହିତାୟ । ୧୮ । ନମୋ ରୋହିତାୟ । ସ୍ଥପତୟେ ବୃକ୍ଷାଣାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ଭୁବନ୍ତୟେ କାରିବସ୍କୃତାୟୌଷଧୀନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ମନ୍ତ୍ରିଣେବାଣିଜାୟ କକ୍ଷାଣାଂ ପତୟେ ନମୋନମ ଉଚ୍ଚୈ ର୍ଘୋଷାୟାତ୍ରନ୍ଦୟତେ ପତ୍ତୀନାଂ ପତୟେ ନମୋନମଃ କୃତ୍ସ୍ନାୟତାୟ । ୧୯ । ନମଃ କୃତ୍ସ୍ନାୟତୟା ଧାବତେ ସତ୍ଵାନାଂ ପତୟେ ନମୋନମଃ ସହମାନାୟ ନିବ୍ୟାଧିନଆବ୍ୟାଧିନାନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ନିଷଙ୍ଗିଣେ କକୁଭାୟ ସ୍ତେନାନଂପତୟେ ନମୋ ନମୋ ନିଚେରବେ ପରିଚରାୟା ରଣ୍ୟାନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ବଞ୍ଚତେ । ୨୦ । ନମୋ ବଞ୍ଚତେ । ପରିବଞ୍ଚତେ ସ୍ରାୟୁନାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ନିଷଙ୍ଗିଣ ଇଷୁଧିମତେ ତସ୍କରାଣାଂ ପତୟେ ନମୋନମଃ ସୃକାୟିଭ୍ୟୋ ଜିଘାଚ୍ଚ ସଦ୍ଭ୍ୟୋ ମୁଷ୍ପତାଂ ପତୟେ ନମୋ ନମୋ ସିମଭ୍ୟୋ ନକ୍ତଞ୍ଚରଭ୍ୟୋ ବିକୃନ୍ତାନାଂ ପତୟେ ନମ ନମ ଉଷ୍ପୀଷିଣେ । ୨୧ । ନମୋ ଉଞ୍ଚୀଷିଣେ । ଗିରିଚରାୟ କୁଳୁଞ୍ଚାନାଂ ପତୟେ ନମୋନମ ଇଷୁମଭ୍ୟୋ ଧନ୍ୱାୟିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମ ଆତନ୍ୱାନେଭ୍ୟଃ ପ୍ରତିଦଧାନେଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମ ଆୟଚ୍ଛଭ୍ୟୋ ସ୍ୟଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମୋ ବିସୃଜଭ୍ୟଃ । ନମୋ ବିସୃଜଦ୍ଭ୍ୟୋ ବିଧ୍ୟଦ୍ଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମଃ ସ୍ୱପଦ୍ଭ୍ୟୋ ଜାଗ୍ରଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମଃ ଶୟାନେଭ୍ୟ ଆସୀନେଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମ ସ୍ତିଷ୍ଠଭ୍ୟୋ ଧାବଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମଃ ସଭାଭ୍ୟଃ । ୨୩ । ନମଃ ସଭଭ୍ୟଃ । ସଭାପତିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ଶ୍ୱେଭ୍ୟୋ ଶ୍ୱପତିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମ ଆବ୍ୟାଧିନୀଭ୍ୟୋ ବିବିଧ୍ୟନ୍ତୀଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମ ଉଗଣାଭ୍ୟସ୍ତୃଂ ହତୀଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ଗଣେଭ୍ୟଃ । ୨୪ । ନମୋ ଗଣେଭ୍ୟୋ-। ଗଣପତିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ବ୍ରାତେଭ୍ୟୋ ବ୍ରାତପତିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ଗୃତ୍ସେଭ୍ୟୋ ଗୃତ୍ସପତିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ବିରୁପେଭ୍ୟୋ ବିଶ୍ୱରୂପେଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମଃ ସେନାଭ୍ୟଃ-।-୨୫-।-ନମଃ ସେନାଭ୍ୟଟା ସେନାପତିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ରଥିଭ୍ୟୋ ଅରଥେଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମଃ କ୍ଷୁତ୍ତୁଭ୍ୟ ସଂଗୃହୀତୃଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ମହଦ୍ଭ୍ୟୋ ଅର୍ଭକେଭ୍ୟଞ୍ଚବୋ ନମୋନମ ସ୍ତକ୍ଷଭ୍ୟଃ-।-୨୬-।-ନମ ସ୍ତକ୍ଷଭ୍ୟୋ । ରଥକାରେଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମଃ କୁଲାଳେଭ୍ୟଃ କର୍ମାରେଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ନିଷାଦେଭ୍ୟଃ ପୁଞ୍ଜିଷ୍ଠେଭ ଶ୍ଚବୋ ନମୋନମଃ ଶନିଭ୍ୟୋ ମୃଗୟୁଭ୍ୟଶ୍ଚବେ ନମୋନମଃ ଶ୍ୱଭ୍ୟଃ । ୨୭ । ନମଃ ଶ୍ୱଭ୍ୟଃ । ଶ୍ୱପତିଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋ ନମୋ ଭବାୟ ଚ ରୁଦ୍ର ୟ ଚ ନମଃ ଶର୍ବାୟ ଚ ପଶୁପତୟେ ଚ ନମୋ ନୀଳଗ୍ରୀବାୟ ଚ ଶିତିକଣ୍ଠାୟ ଚ ନମଃ କପର୍ଦ୍ଦିନେ-।-୨୮-।-ନମଃ କପର୍ଦ୍ଦିନେ । ଚ ବ୍ୟୁପ୍ତକେଶୟ ଚ ନମଃ ସହସ୍ରାକ୍ଷାୟ ଚ ଶତଧନ୍ୱନେ ଚ ନମୋ ଗିରିଶୟାୟ ଚ ଶିପିବିଷ୍ଟାୟ ଚ ନମୋ ମିତୁଷ୍ଟମାୟ ଚେଷୁମତେ ଚ ନମୋ ହ୍ରସ୍ୱୟ । ୨୯ । ନମୋ ହ୍ରସ୍ୱାୟ । ଚ ବାମନାୟ ଚ ନମୋ ବୃହତେ ଚ ଦର୍ଷୀୟସେ ଚ ନମୋ ବୃଦ୍ଧାୟ ଚ ସବୃଧେ ଚ ନମୋ ଗ୍ର୍ୟାୟ ଚ ପ୍ରଥମାୟ ଚ ନମ ଆଶବେ । ୩୦ । ନମ ଆଶବେ । ଚାଜିରାୟ ଚ ନମଃ ଶୀଘ୍ର୍ୟାୟ ଚ ଶୀଭ୍ୟାୟ ଚ ନମ ଉର୍ମ୍ୟାୟ ଚାବସ୍ୱନ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ନାଦେୟାୟ ଚ ଦୀପ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ଜ୍ୟେଷ୍ଠାୟ-।-୩୧-।-ନମୋ ଜ୍ୟେଷ୍ଠାୟ ଚ । କନିଷ୍ଠାୟ ଚ ନମଃ ପୂର୍ବଜାୟ ଚ ପରଜାୟ ଚ ନମୋ ମଧ୍ୟମାୟଚାପ୍ରଗଳ୍‌ଭାୟ ଚ ନମୋ ଜଘନ୍ୟାୟ ଚ ବୁଧ୍ନ୍ୟାୟ ଚ ନମଃ ସୋଭ୍ୟାୟ । ୩୨ । ନମଃ ସୋଭ୍ୟାୟ । ଚ ପ୍ରତିସର୍ଯ୍ୟୟ ଚ ନମୋ ପାମ୍ୟାୟ ଚ କ୍ଷେମ୍ୟାୟ ଚ ନମଃ ଶ୍ଳୋକ୍ୟାୟ ଚାବସାନ୍ୟାୟ ଚ ନମ ଉର୍ବର୍ଯ୍ୟାୟ ଚ ଖଲ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ବନ୍ୟାୟ । ୩୩ । ନମୋ ବନ୍ୟାୟ ଚ କକ୍ଷାୟ ଚ ନମଃ ଶ୍ରବାୟ ଚ ପ୍ରତିଶ୍ରବାୟ ଚ ନମ ଆଶୁଷେଣାୟ ଚାଶୁରଥାୟ ଚ ନମଃ ଶୂରାୟ ଚାବଭେଦିନେ ଚ ନମୋବିଳ୍ମିନୋ । ୩୪ । ନମୋ ବିଳ୍ମିନେ । ଚ କବଚିନେ ଚ ନମୋ ବର୍ମିଣେ ଚ ବରୂଥିନେ ଚ ନମଃ ଶ୍ରୁତାୟ ଚ ଶ୍ରୁତସେନାୟ ଚ ନମୋ ଦୁନ୍ଦୁଭ୍ୟାୟ ଚା ହନନ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ଧୃଷ୍ପବେ । ୩୫ । ନମୋ ଧୃଷ୍ପବେ । ଚ ପ୍ରମୃଶାୟ ଚ ନମୋ ନିଷଙ୍ଗିଣେ ଚେଷୁଧିମତେ ଚ ନମସ୍ତୀକ୍ଷ୍ଣେଷବେ ଚାୟୁଧିନେ ଚ ନମଃ ସ୍ୱାୟୁଧାୟ ଚ ସୁଧନ୍ୱନେ ଚ ନମଃ ସ୍ରୁତ୍ୟାୟ ଚ । ୩୬ । ନମଃ ସ୍ରୁତ୍ୟାୟ ଚ ସରସ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ନାଦେୟାୟ ଚ ବୈଶନ୍ତାୟ ଚ ନମଃ କୁପ୍ୟାୟ । ୩୭ । ନମଃ କୂପ୍ୟାୟ । ଚାବଟ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ବିଦ୍ଧ୍ୟାୟ ଚାତିପ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ମେଧ୍ୟାୟ ଚ ବିଦ୍ୟୁତ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ବର୍ଷ୍ୟାୟ ଚାବର୍ଷ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ବାତ୍ୟାୟ । ୩୮ । ନମୋ ବାତ୍ୟାୟ । ଚ ରେଷ୍ମାୟ ଚ ନମୋ ବାସ୍ତବ୍ୟାୟ ଚ ବାସ୍ତୁପାୟ ଚ ନମଃ ସୋମାୟ ଚ ରୁଦ୍ରାୟ ଚ ନମସ୍ତାମ୍ରାୟ ଚାରୁଣାୟ ଚ ନମଃ ଶଙ୍ଗବେ । ୩୯ । ନମଃ ଶଙ୍ଗବେ । ଚ ପଶୁପତୟେ ଚ ନମ ଉଗ୍ରାୟ ଚ ଭୀମାୟ ଚ ନମୋ ଗ୍ରେବଧାୟ ଚ ଦୂରେବଧାୟ ଚ ନମୋ ହନ୍ତ୍ରେ ଚ ହନୀୟସେ ଚ ନମୋ ବୃକ୍ଷେଭ୍ୟଃ ।। ନମୋ ବୃକ୍ଷେଭ୍ୟୋ । ବରିକେଶେଭ୍ୟୋ ନମସ୍ତାରାୟ ନମଃ ଶମ୍ଭବାୟ ଚ ମୟୋଭବାୟ ଚ ନମଃ ଶଙ୍କରାୟ ଚ ମୟସ୍କରାୟ ଚ ନମଃ ଶିବାୟ ଚ ଶିବତରାୟ ଚ ନମଃ ପର୍ଯ୍ୟାୟ । ୪୧ । ନମଃ ପାର୍ଯ୍ୟାୟ ଚାବର୍ଯାୟୟ ଚ ନମଃ ପ୍ରତରଣାୟ ଚୋତ୍ତରଣାୟ ର ନମସ୍ତୀର୍ଯ୍ୟାୟ ଚ କୂଲ୍ୟାୟ ଚ ନମଃ ଶଷ୍ପ୍ୟାୟ ଚ ଫେନ୍ୟାୟ ଚ ନମ ସିକତ୍ୟାୟ । ୪୨ । ନମଃ ସିକତ୍ୟାୟ ଚ ପ୍ରବାହ୍ୟୟ ଚ ନମଃ କିଂଶିଳାୟ ଚ କ୍ଷୟଣାୟ ଚ ନମଃ କପର୍ଦ୍ଦିନେ ଚ ପୁଲସ୍ତୟେ ଚ ନମ ଇରିଣ୍ୟୟ ଚ ପ୍ରପଥ୍ୟାୟ ଚ ନମେ ବ୍ରଜ୍ୟାୟ । ୪୩ । ନମୋ ବ୍ରଜ୍ୟାୟ । ଚ ଗୋଷ୍ଠ୍ୟାୟ ଚ ନମ ସ୍ତଳ୍ପ୍ୟାୟ ଚ ଗେହ୍ୟୟ ଚ ନମୋ ହୃଦ୍ୟାୟ ଚ ନିବେଶ୍ୟାୟ ଚ ନମଃ କାଟ୍ୟାୟ ଚ ଗହ୍ୱରେଷ୍ଠାୟ ଚ ନମଃ ଶୁଷ୍କ୍ୟାୟ । ୪୪ । ନମଃ ଶୁଷ୍କ୍ୟାୟ ଚ ହରିତ୍ୟାୟ ଚ ନମଃ ପାଚ୍ଚସବ୍ୟାୟ ଚ ରଜସ୍ୟାୟ ଚ ନମୋ ଲୋପ୍ୟାୟଚୋଲ୍ଲପ୍ୟାୟ ଚ ନମ ଉର୍ବ୍ୟାୟ ଚ ସୂର୍ବ୍ୟାୟ ଚ ନମଃ ପର୍ଣ୍ଣାୟ । ୪୫ । ନମଃ ପର୍ଣ୍ଣାୟ ଚ ପର୍ଣ୍ଣଶଦ ୟ ଚ ନମ ଉଦ୍ଗୁ ରମାଣାୟଚାଭିଙ୍ଘ୍ନତେ ଚ ନମ ଆଖିଦତେ ଚ ପ୍ରଖିଦତେ ଚ ନମ ଇଷୁକୃଭ୍ୟୋ ଧନୁଷ୍କୃଦ୍ଭ୍ୟଶ୍ଚବୋ ନମୋନମୋ ବଃ କରିକେଭ୍ୟୋ ଦେବାନା ଚ୍ଚ ହୃଦୟେଭ୍ୟୋ ନମେ ବିଚିନ୍ୱତ୍କେଭ୍ୟୋ ନମେ ବିକ୍ଷିଣତ୍କେଭ୍ୟୋ ନମ ଆନର୍ହତେଭଃ । ୪୬ । ଦ୍ରାପେ ଅନ୍ଧିସସ୍ପତେ ଦରିଦ୍ର ନୀଳଲୋହିତ ଆସାଂ ପ୍ରଜାନାମେଷାଂ ପଶୂନା ମଭେ ର୍ମାରୋଙ୍‌ ମେ ଚନଃ କିଂଚନା ମମତ୍‌-।-୪୭-।-ଇମା ରୁଦ୍ରାୟ । ତବସେ କପର୍ଦ୍ଦିନ କ୍ଷୟେଦ୍‌ବୀରାୟ ପ୍ରଭରାମହେ ମତିଃ । ଅଥାଶମସଦ୍ଦ୍ୱିପଦେ ଚତୁଷ୍ପଦେ ବିଶ୍ୱଂ ପୃଷ୍ଟଂ ଗ୍ରା ଅମ୍ଳିନ୍ନନାତୁରଂ । ୪୮ । ଯାତେ । ରୁଦ୍ର ଶିବା ତମ ଶିବା ବିଶ୍ୱାହ ଭେଷଜୀ । ଶିବାରୂତସ୍ୟ ଭେଷଜୀ ତୟାନୋ ମୃତ ଜୀବସେ । ୪୯ । ପରିନୋ ରୁଦ୍ରସ୍ୟ ହେତିର୍ବୃଣକ୍ତୁ ପରିତ୍ଵେଷନ ଦୁର୍ମତି ରଘାୟୋଃ । ଅବସ୍ଥିରାମଘବଦ୍ଭ୍ୟ ସ୍ତନୁଷ୍ୱମୀଢ଼୍ୱଂ ସ୍ତୋକାୟ ତନ୍ନୟାୟ ମୃଡ଼ । ୫୦ । ମୀଢ଼ୁଷ୍ଟମ ଶିବତମ । ଶିବୋ ନଃ ସୁମନାଭବ ପରମେ ବୃକ୍ଷ ଆୟୁଧନ୍ନିଧାୟ କୃତ୍ତିଂ ବସାନ ଆଚର ପିନାକଂ ବିଭ୍ରବଗହି । ୫୧ । ବିକିରୁଦ୍ର ବିଲୋହିତ ନମସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ ଭଗବଃ । ଯାତ୍ରେ ସହସ୍ରଂ ହେତୟୋ ନ୍ୟମସ୍ମିନ୍ନିବପନ୍ତୁ ତାଃ । ୫୨ । ସହସ୍ରାଣି ସହସ୍ରଧ୍ଵେ ବାହ୍ୱୋସ୍ତବ ହେତୟଃ । ତାସାମୀଶାନୋ ଭଗବଃ ପରାଚୀନା ମୁଖକୃଧି । ୫୩ । ଅସଙ୍ଖ୍ୟାତା ସହସ୍ରାଣି । ଯେ ରୁଦ୍ରା ଅଧିଭୂମ୍ୟାଂ । ତେଷ ଚ୍ଚ ସହସ୍ର ଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୫୪ । ଅସ୍ମିନ୍ମହତ୍ୟର୍ଣ୍ଣବେନ୍ତରିକ୍ଷେ ଭବାଅଧି ତେଷାଙ୍ଗ ସହସ୍ର ଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୫୫ । ନୀଳଗ୍ରୀବାଃ ଶିତିକଣ୍ଠା ଦିବଃ ରୁଦ୍ରା ଉପଶ୍ରିତାଃ । ତେଷାଚ୍ଚ ସହସ୍ରଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି ।। ନୀଳଗ୍ରୀବାଃ ଶିତିକଣ୍ଠାଃ ଶର୍ବା ଅଧଃକ୍ଷମା ଚରା ତେଷାଚ୍ଚ ସହସ୍ରଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି-।-୫୭-।-ଯେ ବୃକ୍ଷେଷୁ ଶଷ୍ପିଞ୍ଜରା ନୀଳଗ୍ରୀବା ବିଲୋହିତାଃ । ତେଷାଚ୍ଚଂ ସହସ୍ରଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୫୮ । ଯେ ଭୂତାନାମଧିପତୟୋ ବିଶିଖା ସଃ କପର୍ଦ୍ଦିନଃ ତେଷାଚ୍ଚଂ ସହସ୍ରଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୫୯ । ଯେ ପଥାଂ ପଥିବ ଯ ଐଳବୃଦା ଆୟୂର୍ଯୁଧଃ । ତଷାଚ୍ଚଂ ସହସ୍ରଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୬୦ । ଯେ ତୀର୍ଥାନି ପ୍ରଚରନ୍ତି ସୃକାହସ୍ତା ନିଷଙ୍ଗିଣଃ । ତେଷାଚ୍ଚଂ ସହସ୍ର ଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୬୧ । ଯେନ୍ନେଷୁ ବିବିଦ୍ୟନ୍ତି ପାମେ ପିବତୋ ଜନାନ୍‌ । ତେଷାଚ୍ଚଂ ସହସ୍ରଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୬୨ । ଯ ଏତାବନ୍ତଶ୍ଚ ଭୁୟା ଙ୍ଗ ସଶ୍ଚ ଦିଶୋ ରୁଦ୍ରା ବିତସ୍ଥିରେ-। ତେଷାଂ ସହସ୍ରଯୋଜନେ ବଧନ୍ୱାନି ତନ୍ମସି । ୬୩ । ନମୋସ୍ତୁ ରୁଦ୍ରେଭ୍ୟୋ ତଂ ଦିବି ଯେଷାଂ ବିର୍ଷମିଷବଃ । ତେଭ୍ୟୋ ଦଶପ୍ରାଚୀର୍ଦଶଦକ୍ଷିଣା ଦଶପ୍ରତୀଚୀ ର୍ଦଶୋଦୀଚୀର୍ଦଶୋର୍ଦ୍ଧ୍ୱାଃ । ତେଭ୍ୟୋ ନମୋ ଅସ୍ତୁ ତେନୋ ବନ୍ତୁ ତେନେ ମୃଡ଼ୟନ୍ତୁ ତେ ଯଂ ଦ୍ଵିଷ୍ମୋ ଯଶ୍ଚ ନୋ ଦ୍ଦ୍ୱେଷ୍ଟିତମେଷାଂ ଜମ୍ଭେଦଧ୍ମଃ । ୬୪ । ନମୋସ୍ତୁ ରୁଦ୍ରେଭ୍ୟୋ ଯେନ୍ତରୀକ୍ଷେ ଯେଷାଂ ବା ତଇଷବଃ । ତେଭ୍ୟୋ ଦଶପ୍ରାଚୀର୍ଦଶଦକ୍ଷିଣା ଦଶପ୍ରତୀଚୀର୍ଦଶୋଦୀଚୀର୍ଦଶୋର୍ଦ୍ଧ୍ୱାଃ । ତେଭ୍ୟୋ ନମୋ ଅସ୍ତୁ ତେନୋ ବନ୍ତୁ ତେନୋ ମୃଡ଼ୟନ୍ତୁ ତେ ଯଂ ଦ୍ୱିଷ୍ମେଃ ଯଶ୍ଚନୋ ଦ୍ୱେଷ୍ଟିତମେଷାଂ ଜମ୍ଭେ ଦଧ୍ମଃ । ୬୫ । ନମୋସ୍ତୁ ରୁଦ୍ରେଭ୍ୟୋ ଯେ ପୃଥିବ୍ୟାଂ ଯେଷାମନ୍ନମିଷବଃ । ତେଭ୍ୟୋ ଦଶପ୍ରାଚୀର୍ଦଶଦକ୍ଷିଣା ଦଶପ୍ରତୀଚୀର୍ଦଶୋଦୀଚୀର୍ଦଶୋର୍ଦ୍ଧ୍ୱାଃ । ତେଭ୍ୟୋ ନମୋ ଅସ୍ତୁ ତେନେ ବନ୍ତୁ ତେନୋ ମୃଡ଼ୟନ୍ତୁ ତେ ଯଂ ଦ୍ୱିଷ୍ମୋ ଯଶ୍ଚ ନୋ ଦ୍ୱେଷ୍ଟିତମେଷାଂ ଜମ୍ଭେ ଦଧ୍ମଃ । ୬୬ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ପଞ୍ଚମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ବୟଂସୋମ

ହରିଃ ଓଁ । ବୟଁ ସୋମବ୍ରତେ ତବ ମନସ୍ତନୂଷୁ ବିଭ୍ରତଃ । ପ୍ରଜାବନ୍ତ ସଚେମହି । ୧ । ଏଷତେ । ରୁଦ୍ରଭାଗଃ ସହସ୍ୱ ସ୍ରାମ୍ୱିକୟା ତଂ ଜୁଷସ୍ୱ ସ୍ୱାହୈଷ ତେ ରୁଦ୍ରଭାଗ ଆଖୁସ୍ତେ ପଶୁଃ । ୨ । ଅବରୁଦ୍ରମଦୀମହ୍ୟବ ଦେବତ୍ର୍ୟମ୍ୱକଂ । ଯଥା ନୋ ବସ୍ୟସସ୍କରଦ୍‌ଯଥା ନଃ ଶ୍ରେୟସସ୍କରଦ୍‌ଯଥା ନୋ ବ୍ୟବସାୟୟାତ୍‌ । ୩ । ଭେଷଜମସି । ଭେଷଜଂ ଗବେଶ୍ୱାୟ ପୁରୁଷାୟ ଭେଷଜଂ । ସୁଖଂ ମେଷାୟ ମେଷ୍ୟୈ । ୪ । ତ୍ର୍ୟମ୍ୱକଂ ଯଜାମହେ ସୁଗନ୍ଧିଂ ପୁଷ୍ଟିବର୍ଦ୍ଧନଂ । ଉର୍ବାରୁକମିବ ବନ୍ଧନାନ୍‌ ମୃତ୍ୟୋର୍ମୁକ୍ଷୀୟ ମାମୃତାତ୍‌ । ତ୍ର୍ୟମ୍ୱକଂ ଯଜାମହେ ସୁଗନ୍ଧିଂ ପତିବେଦନଂ । ଉର୍ବାରୁକମିବ ବନ୍ଧନାଦିତୋ ମୁକ୍ଷୀୟମାମୃତଃ । ୫ । ଏତତ୍ତେ ରୁଦ୍ରା ବସନ୍ତେନ ପରୋ ମୂଜବତୋତୀହି । ଅବତତଧନ୍ୱା ପିନାକା ବସଃ କୃତ୍ତିବାସା ଅହିଁସନ୍ନଃ । ଶିବୋତୀହି । ୬ । ତ୍ର୍ୟାୟୁଷଂ ଜମଦଗ୍ନେଃ କଶ୍ୟପସ୍ୟ ତ୍ର୍ୟାୟୁଷଂ । ଯଦ୍ଦେ ବେଷୁ ତ୍ର୍ୟାୟୁଷଂ ତନ୍ନୋ ଅସ୍ତୁ ତ୍ର୍ୟାୟୁଷଂ । ୭ । ଶିବୋନାମାସିସ୍ୱ ଧିତିସ୍ତେ ପିତା ନମସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ ମା ମାହିଁସୀଃ । ନିବର୍ତ୍ତୟାମ୍ୟାୟୁଷେ ନ୍ନାଦ୍ୟାୟ ପ୍ରଜନ ନାୟ ରାୟସ୍ପୋଷାୟ ସୁପ୍ରଜାସ୍ତ୍ୱାୟ ସୁବୀର୍ଯ୍ୟାୟ । ୮ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ଷଷ୍ଠୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ଉଗ୍ରାଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ଉଗ୍ରଶ୍ଚ । ଭୀମଶ୍ଚ ଧ୍ୱାନ୍ତଶ୍ଚ ଧୁନିଶ୍ଚ । ସାସହ୍ମାଁଶ୍ଚାଭିଯୁଗ୍ଚା ଚ ବିକ୍ଷିପଃ ସ୍ୱାହା-।-୧-।-ଅଗ୍ନିଃ ହୃଦୟେନ ଶନିଃ ହୃଦୟାଗ୍ରେଣ ପଶୁପତିଂ କୃତ୍ସ୍ନହୃଦୟେନ ଭବଂ ଯକା । ଶର୍ବଂ ମତ ସ୍ନାଭ୍ୟାମୀଶାନଂ ମନ୍ୟୁନା ମହାଦେବମନ୍ତଃ ପର୍ଶ୍ୟେନାଗ୍ରଂ ଦେବଂବନିଷ୍ଠୂନା ବସିଷ୍ଠହନୁଃ ଶିଙ୍ଗୀ ନିକୋଶ୍ୟାଭ୍ୟାଂ । ୨ । ଉଗ୍ରଂ ଲୋହିତେନ ମିତ୍ରଂ ସୌବ୍ରତ୍ୟେନ ରୁଦ୍ରଂ ଦୌର୍ବତ୍ୟେନେନ୍ଦ୍ରଂ ପ୍ରକୀଡ଼େନ ମରୁତୋ ବଳେନ ସାଧ୍ୟାନ୍‌ ପ୍ରମୁଦା । ଭବସ୍ୟ କଣ୍ଠ୍ୟଁ ରୁଦ୍ରସ୍ୟାନ୍ତଃ ପାର୍ଶ୍ୟଂ ମହାଦେବସ୍ୟ ଯକୃଚ୍ଛର୍ବସ୍ୟ ବନିଷ୍ଠୁଂ ପଶୁପତେଃ ପୁରୀତତ୍‌ । ୩ । ଲୋମଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା । ଲୋମଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ତ୍ଵରେ ସ୍ୱାହା ତ୍ୱରେ ସ୍ୱାହା ଲୋହିତାୟ ସ୍ୱାହା ଲୋହିତାୟ ସ୍ୱାହା ମେଦୋଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ମେଦୋଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ମାଚ୍ଚସେଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ମାଚ୍ଚସେଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ସ୍ନାବଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ସ୍ନାବଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ସ୍ଥଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ସ୍ଥଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ମଜ୍ଜଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ମଜ୍ଜଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା । ରେତସେ ସ୍ୱାହା ପାୟବେ ସ୍ୱାହା । ୪ । ଆୟାସାୟ ସ୍ୱାହା-। ପ୍ରାୟାସାୟ ସ୍ୱାହା ସଂଯାସାୟ ସ୍ୱାହା ବିଯାସାୟ ସ୍ୱାହୋଦ୍ଯାସାୟ ସ୍ୱାହା ଶୁରେ ସ୍ୱାହା ଶୋଚତେ ସ୍ୱାହା ଶୋଚମାନାୟ ସ୍ୱାହା ଶୋକାୟ ସ୍ୱାହା । ୫ । ତପସେ ସ୍ୱାହା ତପ୍ୟତେ ସ୍ୱାହା ତପ୍ୟମାନାୟ ସ୍ୱାହା ତପ୍ତାୟ ସ୍ୱାହା ଘର୍ମାୟ ସ୍ୱାହା । ନିଷ୍କୃତ୍ୟୈ ସ୍ୱାହା ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ୍ତ୍ୟୈ ସ୍ୱାହା ଭେଷଜାୟ ସ୍ୱାହା । ୬ । ଯମାୟ ସ୍ୱାହାନ୍ତକାୟ ସ୍ୱାହା ମୃତ୍ୟବେ ସ୍ୱାହା ବ୍ରହ୍ମଣେ ସ୍ୱାହା ବହ୍ମହତ୍ୟାୟୈ ସ୍ୱାହା ବିଶ୍ୱେଭ୍ୟୋ ଦେବେଭ୍ୟଃ ସ୍ୱାହା ଦ୍ୟାବା ପୃଥିବୀଭ୍ୟାଂ ସ୍ୱାହା । ୭ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ସପ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ଚମ ଅଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ବାଚଶ୍ଚ । ମେ ପ୍ରସବଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରୟତିଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରସିତିଶ୍ଚ ମେ ଧୀତିଶ୍ଚ ମେ କ୍ରତୁଶ୍ଚ ମେ ସ୍ୱରଶ୍ଚ ମେ ଲୋକଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ରବଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ରୁତିଶ୍ଚ ମେ ଜ୍ୟୋତିଶ୍ଚ ମେ ସ୍ୱଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୧ । ପ୍ରାଣଶ୍ଚ । ମେ ପାନଶ୍ଚ ମେ ବ୍ୟାନଶ୍ଚ ମେ ସୁଶ୍ଚ ମେ ଚିତ୍ତଂ ଚ ମ ଆଧୀତଂ ଚ ମେ ବାକ୍ ଚ ମେ ମନଶ୍ଚ ମେ ଚକ୍ଷୁଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ରୋତ୍ରଂ ଚ ମେ ଦକ୍ଷଶ୍ଚ ମେ ବଳଂ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ-।-୨-।-ଓଜଶ୍ଚ । ମେ ସହଶ୍ଚ ମ ଆତ୍ମା ଚ ମେ ତନୂଶ୍ଚ ମେ ଶର୍ମ ଚ ମେ ବର୍ମ ଚ ମେ ଙ୍ଗାନି ଚ ମେ ସ୍ଥୀନି ଚ ମେ ପରୁଚ୍ଚଷି ଚ ମେ ଶରୀରାଣି ଚ ମ ଆୟୁଶ୍ଚ ମେ ଜରା ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୩ । ଜ୍ୟୈଷ୍ଠଂ ଚ ମ ଆଧିପତ୍ୟଂ ଚ ମେ ମନୁଶ୍ଚ ମେ ଭାମଶ୍ଚ ମେ ମଇଶ୍ଚ ମେ ଭଶ୍ଚ ମେ ଜେମା ଚ ମେ ମହିମା ଚ ମେ ବରିମା ଚ ମେ ପ୍ରଥିମା ଚ ମେ ବର୍ଷିମା ଚ ମେ ଦ୍ରାଘିମା ଚ ମେ ବୃଦ୍ଧଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୪ । ସତ୍ୟଂ ଚ ମେ ଶ୍ରଦ୍ଧା ଚ ମେ ଜଗଚ୍ଚ ମେ ଘନଶ୍ଚ ମେ ବିଶ୍ୱଶ୍ଚ ମେ ମହଶ୍ଚ ମେ କ୍ରୀଡ଼ା ଚ ମେ ମୋଦଶ୍ଚ ମେ ଜାତଂ ଚ ମେ ଜନିଷ୍ୟମାଣଂ ଚ ମେ ସୂକ୍ତଂ ଚ ମେ ସୂକୃତଂ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୫ । ୠତଂ ଚ ମେ ମୃତଂ ଚ ମେ ଯକ୍ଷ୍ମଞ୍ଚ ମେ ନାମୟଂ ଚ ମେ ଜୀବାତୁଶ୍ଚ ମେ ଦୀର୍ଘାୟୁତ୍ୱଂ ଚ ମେ ନ ମିତ୍ରଂ ଚ ମେ ଭୟଂ ଚ ମେ ସୁଖଞ୍ଚ ମେ ଶୟନଂ ଚ ମେ ସୁପାଶ୍ଚ ମେ ସୁଦିନଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୬ । ଯନ୍ତା ଚ । ମେ ଧର୍ତ୍ତା ଚ ମେ କ୍ଷେମଂ ଚ ମେ ଧୃତିଶ୍ଚ ମେ ବିଶ୍ୱଂ ଚ ମେ ମହଶ୍ଚ ମେ ସଂବିଚ୍ଚ ମେ କ୍ଷାତ୍ତ୍ରଂ ଚ ମେ ସୂଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରସୂଶ୍ଚ ମେ ସୀରଂ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୭ । ଶଂ ଚ ମେ ଭୟଂ ଚ ମେ ପ୍ରିୟଂ ଚ ମେ ନୁକାମଶ୍ଚ ମେ ସୌମନସଶ୍ଚ ମେ ଭଗଶ୍ଚ ମେ ଦ୍ରବିଣଞ୍ଚ ମେ ଭଦ୍ରଂ ଚ ମେ ଶ୍ରେୟଂ ଚ ମେ ବସୀୟଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ-।-୮-।-ଉର୍କ୍‌ବା ମେ ସୁନୃତା ଚ ମେ ପୟଶ୍ଚ ମେ ରସଶ୍ଚ ମେ ଘୃତଂ ଚ ମେ ମଧୁ ଚ ମେ ସଗ୍ଧିଶ୍ଚ ମେ ସ ପୀତିଶ୍ଚ ମେ କୃପିଶ୍ଚ ମେ ବୃଷ୍ଟିଶ୍ଚ ମେ ଜୈତ୍ରଂ ଚ ମେ ଔଭିଦ୍ୟଂ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୯ । ରୟିଶ୍ଚ । ମେ ରାୟଶ୍ଚ ମେ ପୃଷ୍ଟଂ ଚ ମେ ପୃଷ୍ଟଂ ଚ ମେ ବିଭୁ ଚ ମେ ପ୍ରଭୁ ଚ ମେ ପର୍ଣ୍ଣଂ ଚ ମେ ପୂର୍ଣ୍ଣତରଂ ଚ ମେ କୁଯବଂ ଚ ମେ କ୍ଷିତଂ ଚ ମେ ନଂ ଚ ମେ କ୍ଷୁଚ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୦ । ବିତ୍ତଂ ଚ । ମେ ବେଦ୍ୟଂ ଚ ମେ ଭୂତଂ ଚ ମେ ଭବିଷ୍ୟଚ୍ଚ ମେ ସୁଗଂ ଚ ମେ ସୁପତ୍ୟଂ ଚ ମ ରୁଦ୍ଧଂ ଚ ମ ରୁଦ୍ଧିଂ ଚ ମେ କୃପ୍ତଂ ଚ ମେ କୃପ୍ତିଂ ଚ ମେ ମତିଶ୍ଚ ମେ ସୁମତିଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ-।-୧୧-।-ବ୍ରୀହୟଶ୍ଚ ମେ ଯବାଶ୍ଚ ମେ ମାଷାଶ୍ଚ ମେ ତିଳାଶ୍ଚ ମେ ମୁଦ୍ଗାଶ୍ଚ ମେ ଖଲ୍ୱାଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରିୟଙ୍ଗବଶ୍ଚ ମେ ଣବଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ୟାମାକାଶ୍ଚ ମେ ନୀବାରାଶ୍ଚ ମେ ଗୋଧୂମାଶ୍ଚ ମେ ମସୂରାଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୨ । ଅଶ୍ମା ଚ ମେ । ମୃତ୍ତିକା ଚ ମେ ଗିରୟଶ୍ଚ ମେ ପର୍ବତାଶ୍ଚ ମେ ସିକତାଶ୍ଚ ମେ ବନସ୍ପତୟଶ୍ଚ ମେ ହିରଣ୍ୟଂ ଚ ମେ ଯଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ୟାମଂ ଚ ମେ ଲୋହଂ ଚ ମେ ସୀସଂ ଚ ମେ ତ୍ରପୁଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୩ । ଅଗ୍ନିଶ୍ଚ । ମ ଆପଶ୍ଚ ମେ ବୀରୁଧଶ୍ଚ ମ ଔଷଧୟଶ୍ଚ ମେ କୃଷ୍ଠପକ୍ଷାଶ୍ଚ ମେ କୃଷ୍ଟପକ୍ଷାଶ୍ଚ ମେ ଗ୍ରାମ୍ୟାଶ୍ଚ ମେ ପଶବ ଆରଣ୍ୟାଶ୍ଚ ମେ ବିତ୍ତଂ ଚ ମେ ବିତ୍ତିଶ୍ଚ ମେ ଭୂତଂ ଚ ମେ ଭୂତିଂ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୪ । ବସୁ ଚ । ମେ ବସତିଶ୍ଚ ମେ କର୍ମ ଚ ମେ ଶକ୍ତିଶ୍ଚ ମେ ର୍ଥଶ୍ଚ ମ ଏମଶ୍ଚ ମ ଇତ୍ୟା ଚ ମେ ଗତିଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୫ । ଅଗ୍ନିଶ୍ଚ-। ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ସୋମଶ୍ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ସବିତା ଚାମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ସରସ୍ୱତୀ ଚ ମ ଇଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ପୂଷା ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ବୃହସ୍ପତିଶ୍ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୬ । ମିତ୍ରଶ୍ଚ । ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ବରୁଣଶ୍ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ଧାତା ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ତ୍ଵଷ୍ଟା ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ମରୁତଶ୍ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ବିଶ୍ୱେ ଚ ମେ ଦେବା ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୭ । ପୃଥିବୀ ଚ । ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ନ୍ତରିକ୍ଷଂ ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ଦ୍ୟୈାଶ୍ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ସମାଶ୍ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ନକ୍ଷତ୍ରାଣୀ ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ଦିଶଶ୍ଚ ମ ଇନ୍ଦ୍ରଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୧୮ । ଅଁଶୃଶ୍ଚ। ମେ ରଶ୍ମିଶ୍ଚ ମେ ଦାଭ୍ୟଶ୍ଚ ମେ ଧିପତିଶ୍ଚ ମ ଉପ ଚ୍ଚଶୁଶ୍ଚ ମେ ନ୍ତର୍ଯାମଶ୍ଚ ମ ଐନ୍ଦ୍ରବାୟବଶ୍ଚ ମେ ମୈତ୍ରାବରୁଣଶ୍ଚ ମ ଆଶ୍ୱିନଂ ଚ ମେ ପ୍ରତିପ୍ରସ୍ଥାନଶ୍ଚ ମେ ଶୁତ୍ରଶ୍ଜ ମେ ମନ୍ଥୀ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ-।-୧୯-।-ଆଗ୍ରୟଣଶ୍ଚ । ମେ ବୈଶ୍ୱଦେବଶ୍ଚ ମେ ଧ୍ରୁବଶ୍ଚ ମେ ବୈଶ୍ୱାନରଶ୍ଚ ମ ଐନ୍ଦ୍ରାଗ୍ନଶ୍ଚ ମେ ମହାବୈଶ୍ୱନରଶ୍ଚ ମେ ମରୁତ୍ଵତୀୟାଶ୍ଚ ମେ ନିଷ୍‌କେବଲ୍ୟଶ୍ଚ ମେ ସାବିତ୍ରଶ୍ଚ ମେ ସାରସ୍ଵତଶ୍ଚ ମେ ପାତ୍କୀବତଶ୍ଚ ମେ ହାରି ଯୋଜନଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୨୦ । ସ୍ରୁଚଶ୍ଚ ମେ ଚ ମସାଶ୍ଚ ମେ ବାୟବ୍ୟାନି ଚ ମେ ଦ୍ରୋଣକଳଶଶ୍ଚ ମେ ଗ୍ରାବାଣଶ୍ଚ ମେ ଧିଷବଣେ ଚ ମେ ପୂତଭୃଚ୍ଚ ମ ଆଧବନୀୟଶ୍ଚ ମେ ବେଦୀଶ୍ଚ ମେ ବର୍ହିଶ୍ଚ ମେ ବଭୃଥଶ୍ଚ ମେ ଖଗାକାରଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ-।-୨୧-।-ଅଗ୍ନିଶ୍ଚ । ମେ ଧର୍ମଶ୍ଚ ମେ ର୍କଶ୍ଚ ମେ ସୂର୍ଯ୍ୟଶ୍ଚ ମେ ପ୍ରାଣଶ୍ଚ ମେ ଶ୍ୱମେଧଶ୍ଚ ମେ ପୃଥିବୀ ଚ ମେ ଦିତିଶ୍ଚ ମେ ଦିତିଶ୍ଚ ମେ ଦ୍ୟୌଶ୍ଚ ମେ ଙ୍ଗୁଳୟଃ ଶକ୍କରୟୋ ଦିଶଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ-।-୨୨-।-ବ୍ରତଂ ଚ । ମ ରୁତବଶ୍ଚ ମେ ତପଶ୍ଚ ମେ ସମ୍ୱତ୍ସରଶ୍ଚ ମେ ହୋରାତ୍ରେଊର୍ବଷ୍ଠୀବେ ବୃହଦ୍ରଥନ୍ତରେ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୨୩ । ଏକା ଚ । ମେ ତିସ୍ରଶ୍ଚ ମେ ତିସ୍ରଶ୍ଚ ମେ ପଞ୍ଚ ଚ ମେ ପଞ୍ଚ ଚ ମେ ସପ୍ତ ଚ ମେ ନବ ଚ ମେ ନବ ଚ ମେ ଏକାଦଶ ଚ ମ ଏକାଦଶ ଚ ମେ ତ୍ରୟୋଦଶ ଚ ମେ ତ୍ରୟୋଦଶ ଚ ମେ ପଞ୍ଚଦଶ ଚ ମେ ପଞ୍ଚଦଶ ଚ ମେ ସପ୍ତଦଶ ଚ ମେ ସପ୍ତଦଶ ଚ ମେ ନବଦଶ ଚ ମେ ନବଦଶ ଚ ମେ ଏକବିଂଶତିଶ୍ଚ ମ ଏକବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ତ୍ରୟୋବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ତ୍ରୟୋବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ପଞ୍ଚବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ପଞ୍ଚବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ସପ୍ତବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ସପ୍ତବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ନବବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ନବବିଂଶତିଶ୍ଚ ମ ଏକତ୍ରିଂଶଚ୍ଚ ମ ଏକତ୍ରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ତ୍ରୟସ୍ତ୍ରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୨୪ । ଚତସ୍ରଶ୍ଚ । ମେ ଷ୍ଟୌ ଚ ମେ ଷ୍ଟୌ ଚ ମେ ଦ୍ୱାଦଶ ଚ ମେ ଦ୍ୱାଦଶ ଚ ମେ ଷୋଡ଼ଶ ଚ ମେ ଷୋଡ଼ଶ ଚ ମେ ବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ଚତୁର୍ବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ଚତୁର୍ବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ଷ୍ଟାବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ଷ୍ଟାବିଂଶତିଶ୍ଚ ମେ ଦ୍ୱାତ୍ରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଦ୍ୱାତ୍ରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଷଟ୍‌ତ୍ରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଷଟ୍‌ତ୍ରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଚତ୍ୱାରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଚତ୍ୱାରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଚତୁଶ୍ଚତ୍ଵାରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଚତୁଶ୍ଚତ୍ଵାରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଷ୍ଠା ଚତ୍ଵାରିଂଶଚ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଳ୍ପନ୍ତାଂ । ୨୫ । ତ୍ର୍ୟବିଶ୍ଚ ମେ ତ୍ର୍ୟବୀ ଚ ମେ ଦିତ୍ୟବାଟ୍‌ ଚ ମେ ଦିତ୍ୟୌହୀ ଚ ମେ ପଞ୍ଚାବିଶ୍ଚ ମେ ପଞ୍ଚାବୀଶ୍ଚ ଚ ମେ ତ୍ରିବତ୍ସଶ୍ଚ ମେ ତ୍ରିବତ୍ସା ଚ ମେ ତୁର୍ଯ୍ୟବାଟ୍‌ ଚ ମେ ତୁର୍ଯୈାହୀ ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୨୬ । ଷଷ୍ଠବାଟ୍‌ ଚ ମେ । ଷଷ୍ଠୌହୀ ଚ ମ ଉକ୍ଷା ଚ ମେ ବଶା ଚ ମ ଋଷଭଶ୍ଚ ମେ ବେହଶ୍ଚ ମେ ନଉ୍ୱାଁଶ୍ଚ ମେ ଧେନୁଶ୍ଚ ମେ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପନ୍ତାଂ । ୨୭ । ବାଜାୟ ସ୍ୱାହା । ପ୍ରସବାୟ ସ୍ୱାହା ପିଜାୟ ସ୍ୱାହା କ୍ରତବେ ସ୍ୱାହା ବସବେ ସ୍ୱାହା ହର୍ପତୟେ ସ୍ୱାହା ହ୍ନେମୁଗ୍ଧାୟ ସ୍ୱାହା ମୁଗ୍ଧାୟ ବୈନଃଶିନାୟ ସ୍ୱାହା ବିନଃଶିନ ଆନ୍ତ୍ୟାୟନାୟ ସ୍ଵାହା ନ୍ତ୍ୟାୟ ଭୌବନାୟ ସ୍ଵାହା ଭୁବନସ୍ପତୟେ ସ୍ଵାହା ଧିପତୟେ ସ୍ୱାହା ପ୍ରଜାପତୟେ ସ୍ୱାହା । ଶନ୍ତେରାଣ୍ମିତ୍ରାୟ ଯନ୍ତାସି ଯମନ ଊର୍ଜେ ତ୍ୱା ବୃଷ୍ଟ୍ୟୈ ତ୍ୱା ପ୍ରଜାନାଂ ତ୍ଵାଧିପତ୍ୟାୟ । ୨୮ । ଆୟୁର୍ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ପ୍ରାଣୋଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ଚକ୍ଷୁର୍ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂଚ୍ଚ ଶ୍ରୋତ୍ରଂ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ବାଗ୍‌ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ମନୋଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାମାତ୍ମ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ବ୍ରହ୍ମାଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ଜ୍ୟୋତିର୍ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଚ୍ଚ ସ୍ୱର୍ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ଷଷ୍ଠଂ ଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ଯଜ୍ଞୋଯଜ୍ଞେନ କଲ୍ପତାଂ ।। ସ୍ତୋମଶ୍ଚ ଯଜୁଶ୍ଜ ଋକ୍‌ ଚ ସାମ ଚ ବୃହଚ୍ଚ ରଥନ୍ତରଂ ଚ ।। ସ୍ୱର୍ଦେବା ଅଗନ୍‌ମାମୃତା ଅଭୂମଂ ପ୍ରଜାପତେଃ ପ୍ରଜାଅଭୂମବେଟ୍‌ ସ୍ୱାହା । ୨୯ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ଅଷ୍ଟମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ଶାନ୍ତିକ ଅଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ଋଚଂ ବାଚଂ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ମନୋ ଯଜୁଃ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ସାମ ପ୍ରାଣଃ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ଚକ୍ଷୁଃ ଶ୍ରୋତ୍ରଂ ପ୍ରପଦ୍ୟେ ବାଗୋଜଃ ସହୌଜୋ ମୟିପ୍ରାଣାପାନୌ । ୧ । ଯନ୍ମେ । ଛିଦ୍ରଂ ଚକ୍ଷୁଷୋ ହୃଦୟସ୍ୟ ମନସୋବାତି ତୃଣଂ ବୃହସ୍ପତିର୍ମେତଦ୍ଦଧ ତୁ । ଶନ୍ନୋ ଭବତୁ ଭୂବନସ୍ୟ ଯସ୍ପତିଃ । ୨ । ଭୂର୍ଭୁବଃ ସ୍ୱଃ । ତତ୍ସବିତୁର୍ବରେଣ୍ୟଂ ଭର୍ଗୋଦେବସ୍ୟ ଧୀମହି ଧିୟୋୟୋନଃ ପ୍ରଚୋଦୟାତ୍‌ । ୩ । କୟାନଶ୍ଚିତ୍ର ଆଭୁବଦୂତୀ ସଦା ବୁଧଃ ସଖା । କୟା ଶଚିଷ୍ଠୟା ବୃତା । ୪ । କସ୍ତ୍ୱା । ସତ୍ୟୋମ ଦାନା ମଁ ହିଷ୍ଟୋମତ୍‌ ସଦନ୍ଧସଃ । ଦୃଢ଼ଚିଦାରୁଜେ ବସୁ । ୫ । ଅଭୀଷୁଣଃ । ସଖୀନା ମବିତା ଜରିତୃଣାଂ । ଶତଂ ଭବାସ୍ୟୂତିଭିଃ । ୬ । କୟାତ୍ଵନ୍ନ ଊତାଭି ପ୍ରମନ୍ଦସେ ବୃଷନ୍‌ । କୟାସ୍ରୋତୃଭ୍ୟ ଆଭର । ୭ । ଇନ୍ଦ୍ରୋ ବିଶ୍ୱସ୍ୟରାଜତି । ଶନ୍ନୋ ଅସ୍ତୁ ଦ୍ୱିପଦେଶଂ ଚତୁଷ୍ପଦେ । ୮ । ଶନ୍ନୋ ମିତ୍ରଂ ଶଂ ବରୁଣଂ ଶନ୍ନୋ ଭବତ୍ଵର୍ଯମା । ଶନ୍ନ ଇନ୍ଦ୍ରୋବୃହସ୍ପତିଃ ଶନ୍ନୋ ବିଷ୍ଣୁରୁରୁକ୍ରମଃ । ୯ । ଶନ୍ନୋ ବାତଃ ପବତାଚ୍ଚ ଶନ୍ନସ୍ତପତୁ ସୂର୍ଯ୍ୟଃ । ଶନ୍ନଃ କନିତ୍ରଦ ଦ୍ଦେବଁ ପର୍ଜନ୍ୟୋ ଅଭିବର୍ଷାତୁ । ୧୦ । ଅହାନିଶଂ ଭବନ୍ତୁ ନଃ ଶଂ ରାତ୍ରି ପ୍ରତିଧୀୟତାଂ । ଶନ୍ନ ଇନ୍ଦ୍ରାଗ୍ନୀ ଭବତା ମବୋଭିଃ ଶନ୍ନ ଇନ୍ଦ୍ରା ବରୁଣା ଗତହବ୍ୟା । ଶନ୍ନୋ ଇନ୍ଦ୍ରାପୂଷଣା ବାଜସାତୌ ଶମିନ୍ଦ୍ରାସୋମା ସୁବିତା ଯଶଁ ଯୋଃ । ୧୧ । ଶନ୍ନୋ ଦେବୀରଭିଷ୍ଟୟ ଆପେ ଭବନ୍ତୁ ପୀତୟେ । ଶଂ ଯୋ ରଭିସ୍ରବନ୍ତୁ ନଃ । ୧୨ । ସ୍ୟୋନା ପୃଥିବୀନୋ ଭବାନ୍ନୃକ୍ଷରାନିବେଶନୀ । ଯଚ୍ଛାନଃ ଶର୍ମ ସ ପ୍ରଥାଃ । ୧୩ । ଆପୋହି । ଷ୍ଠାମୟୋଭୁବ ସ୍ତାନ ଉର୍ଜ୍ଜେ ଦଧାତନ । ମହେରଣାୟ ଚକ୍ଷସେ । ୧୪ । ଯୋବଃ ଶିବତମୋରସସ୍ତସ୍ୟ ଭାଜୟତେ ହନଃ । ଉଶତୀ ରିବମାତରଃ । ୧୫ । ତସ୍ମା ଅରଂଗମାମବୋ ଯସ୍ୟ କ୍ଷୟାୟ ଜିନ୍ୱଥ । ଆପୋଜନୟଥା ଚ ନଃ । ୧୬ । ଦୌଃ ଶାନ୍ତିରନ୍ତରିକ୍ଷଁ ଶାନ୍ତିଃ ପୃଥିବୀ ଶାନ୍ତି ରାପଃ ଶାନ୍ତି ରୋଷଧୟଃ ଶାନ୍ତିଃ । ବନସ୍ପତୟଃ ଶାନ୍ତି ର୍ବିଶ୍ଵେଦେବାଃ ଶାନ୍ତି ର୍ବ୍ରହ୍ମ ଶାନ୍ତିଃ ସର୍ବଃ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିରେବ ଶାନ୍ତିଃ ସାମା ଶାନ୍ତିରେଧି । ୧୭ । ଦୃତେ ଦୃଁହ ମା ମିତ୍ରସ୍ୟ ମା ଚକ୍ଷୁଷା ସର୍ବାଣି ଭୂତାନି ସମୀକ୍ଷନ୍ତାଂ । ମିତ୍ରସ୍ୟାହଂ ଚକ୍ଷୁଷା ସର୍ବାଣି ଭୂତାନି ସମୀକ୍ଷେ ମିତ୍ରସ୍ୟ ଚକ୍ଷୁଷା ସମୀକ୍ଷାମହେ । ୧୮ । ଦୃତେ ଦୃଁହସା । ଜ୍ୟୋକ୍ତେ ସନ୍ଦୃଶି ଜୀବ୍ୟା ସଂଜ୍ୟୋକ୍ତେ ସନ୍ଦୃଶୀ ଜୀବ୍ୟାସଂ । ୧୯ । ନମସ୍ତେ ହରସେ ଶୋଚିଷେ ନମସ୍ତେ ଅସ୍ତ୍ୱର୍ଚ୍ଚଷେ । ଅନ୍ନାଚ୍ଚସ୍ତେ ଅସ୍ମତ୍ତପତୃତା ହେତୟଃ ପାବକୋ ଅସ୍ମଭ୍ୟଁ ଶିବୋଭବ । ୨୦ । ନମସ୍ତେ । ଅପୃତ୍ୟ ବିଦ୍ୟୁତେ ନମସ୍ତେ ସ୍ତନୟିତ୍ନବେ । ନମସ୍ତେ ଭଗବନ୍ନସ୍ତୁ ଯତଃ ସ୍ଵଭି ସମୀହସେ-।-୨୧-।-ଯତୋ ଯତଃ ସମୀହସେ ତତୋ ନୋ ଅଭୟଂ କୁରୁ ଶନ୍ନଃ କୁରୁ ପ୍ରଜାଭ୍ୟୋ ଭୟଂ ନଃ ପଶୁଭ୍ୟଃ । ୨୩ । ସୁମିତ୍ରିୟାନ ଅତସୁଧି ଓଷଧୟଃ ସନ୍ତୁ ଦୁର୍ମିତ୍ରିୟା ସ୍ତସ୍ମୈସନ୍ତୁ ଯୋସ୍ମାଂ ଦ୍ୱେଷ୍ଟିୟଂ ଚ ବୟାପ୍ରତ ଦ୍ୱିଷ୍ମଃ । ୨୩ । ତଚ୍ଚକ୍ଷୁର୍ଦେବହିତଂ ପୁରସ୍ତାଚ୍ଛୁକ୍ର ମୁଚ୍ଚରତ୍‌ । ପଶ୍ୟେମେ ଶରଦଃ ଶତଂ ଜୀବେମ ଶରଦଃ ଶତଂ ଶୃଣୟାମ ଶରଦଃ ଶତଂ ପ୍ରବବମ୍ବଚେ ଶରଦଃ ଶତମଦୀନାଃ ସ୍ୟାମ ଶରଦଃ ଶତଂ ଭୂୟଶ୍ଚ ଶରଦଃ ଶତାତ୍‌ । ୨୪ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ଶାନ୍ତ୍ୟଧ୍ୟାୟଃ ।

————————

ସ୍ୱସ୍ତି ପ୍ରାର୍ଥନାଧ୍ୟାୟ

ହରିଃ ଓଁ । ସ୍ୱସ୍ତିନ ଇନ୍ଦ୍ରୋ ବୃଦ୍ଧଶ୍ରବାଃ ସ୍ୱସ୍ତି ପୂଷା ବିଶ୍ୱବେଦାଃ ଶ୍ରୀ ସ୍ୱସ୍ତିନ ସ୍ତାର୍କ୍ଷ୍ୟୋ ଅରିଷ୍ଠନେମିଃ ସ୍ୱସ୍ତିନୋ ବୃହସ୍ପତିର୍ଦଧାତୁ । ୧ । ଓଁ ଶ୍ରୀ ପୟଃ ପୃଥିବ୍ୟାଂ ପୟ ଓଷଧୀଷୁ ପୟୋଦିବ୍ୟନ୍ତରିକ୍ଷେ ପୟୋଘାଃ । ପୟ ସ୍ୱତୀଃ ପ୍ରତିଦିଶଃ ସନ୍ତୁ ମହ୍ୟଂ । ୨ । ଓଁ ବିଷ୍ଣୋରରାଟମସି ବିଷ୍ପୋଃ ଶ୍ରପୃତ୍ରେସ୍ଥୋ ବିଷ୍ଣୋଃ ସୂରସି ବିଷ୍ଣୋର୍ଧ୍ରୁବୋସି । ବୈଷ୍ଣବମସି ବିଷ୍ଣବେ ତ୍ଵା । ୩ । ଅଗ୍ନିର୍ଦେବତା ବାତୋଦେବତା ମରୁତୋଦେବତା ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦେବତା ଚନ୍ଦ୍ରମାଦେବତା ବସବୋଦେବତା ରୁଦ୍ରାଦେବତାଦିତ୍ୟାଦେବତା ମରୁତୋଦେବତା ବିଶ୍ୱେଦେବାଦେବତା ବୃହସ୍ପତିର୍ଦେବତେନ୍ଦ୍ରୋଦେବତା ବରୁଣୋଦେବତା । ୪ । ଓଁ ସଦ୍ୟୋଜାତଂ ପ୍ରପଦ୍ୟାମି ସଦ୍ୟୋଜାତାୟ ବୈ ନମଃ । ଭବେ ଭବେ ନାତି ଭବେ ଭବସ୍ୱ ମାଂ ଭବେଭବାୟ ନମଃ । ୫ । ବାମଦେବାୟ ନମୋ ଜ୍ୟେଷ୍ଠାୟ ନମଃ ଣ୍ରେଷ୍ଠାୟ ନମଃ କାଳାୟ ନମଃ କଳବିକରଣାୟ ନମୋ ବଳବିକରଣାୟ ନମଃ । ୬ । ବଳାୟ ନମୋ ବଳପ୍ରମଥନାୟ ନମଃ । ସର୍ବଭୂତଦମନାୟ ନମୋ ମନୋନ୍ମନାୟ ନମଃ । ୭ । ଅଘୋରେଭ୍ୟୋଥଘୋରେଭ୍ୟୋ ଘୋରଘୋର ତରେଭ୍ୟଃ । ସର୍ବେଭ୍ୟ ସର୍ବଶର୍ବେଭ୍ୟୋ ନମସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ ରୁଦ୍ରରୂପେଭ୍ୟଃ । ୮ ତତ୍ପୁରୁଷାୟ ବିଦ୍ମହେ ମହାଦେବାୟ ଧୀମହି ତନ୍ନୋରୁଦ୍ରଃ ପ୍ରଚୋଦୟାତ୍‌ । ୯ । ଈଶାନଃ ସର୍ବବିଦ୍ୟାନା ମୀଶ୍ୱରଃ ସର୍ବଭୂତାନାଂ ବ୍ରହ୍ମାଧିପତିର୍ବ୍ରହ୍ମଣୋଽଧିପତି ର୍ବ୍ରହ୍ମା ଶିବୋ ମେ ଅସ୍ତୁ ସଦାଶିବୋଁ । ୧୦ । ଓଁ ଶିବୋନାମାସି ସୁଧିତିସ୍ତେ ପିତା ନମସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ ମା ମାହିଁସୀଃ । ନିବର୍ତ୍ତୟାମ୍ୟାୟୁଷେନ୍ନାଦ୍ୟାୟଁ ପ୍ରଚ୍ଛନନାୟ ରାୟସ୍ପୋଷାୟ ସୁପ୍ରଜାସ୍ତ୍ୱାୟ ସୁବୀର୍ଯ୍ୟାୟ । ୧୧ । ଓଁ ବିଶ୍ୱାନି ଦେବ ସବିତର୍ଦୁରିତାନି ପରାସୁବ । ଯଦ୍‌ଭଦ୍ରଂ ତନ୍ନ ଆସୁବ । ୧୨ । ଓଁ ଦ୍ୟୌଃଶାନ୍ତିରନ୍ତରିକ୍ଷଁ ଶାନ୍ତିଃ ପୃଥିବୀ ଶାନ୍ତିଃ ରାପଃ ଶାନ୍ତି ରୋଷଧୟଃ ଶାନ୍ତି ର୍ବନସ୍ପତୟଃ ଶାନ୍ତି ର୍ବିଶ୍ୱେଦେବାଃ ଶାନ୍ତି ର୍ବ୍ରହ୍ମ ଶାନ୍ତି ସର୍ବଃ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିରେବ ଶାନ୍ତିଃ ସାମା ଶାନ୍ତିଃରେଧି । ୧୩ । ଓଁ ଶାନ୍ତିଃ ଶାନ୍ତିଃ ସୁଶାନ୍ତିର୍ଭବତୁ ସର୍ବାରିଷ୍ଟ ଶାନ୍ତିର୍ଭବତୁ । ଅନେନ ମହାରୁଦ୍ରାଭିଷେକକର୍ମଣା କୃତେନ ଶ୍ରୀ ଭବାନୀଶଙ୍କର ମହାରୁଦ୍ରଃ ପ୍ରୀୟତାଂ ନମଃ । ଏତତ୍‌ କର୍ମ ଶ୍ରୀ ସଦାଶିବାର୍ପଣମସ୍ତୁ ।

ଇତି ଶ୍ରୀ ରୁଦ୍ରେ ସ୍ୱସ୍ତି ପ୍ରର୍ଥନାମନ୍ତ୍ରାଧ୍ୟାୟଃ ।

ସମାପ୍ତୋଽୟଂ ଗ୍ରନ୍ଥଃ ।

————————